Deze week weer twee kinderen verdronken waaronder een baby. Iemand die om het leven komt of overlijdt is altijd een bijzonder triestige zaak, maar als het een kind of baby overkomt dan wordt dubbel zo erg aangevoeld. Kinderen die pas in het leven staan en hun toekomst nog moeten uitbouwen en die overlijden laten ontroostbare ouders en familie of vrienden achter. Vooral als het overlijden het gevolg is van een ongeval dat had kunnen voorkomen worden.
Zwemmen is heel gezond, maar het moet in veilige omstandigheden gebeuren.
Onvoorzichtigheid, nalatigheid, toeval, gebrek aan voorzorg, niet toepassen van de wet, enzovoort. Er zal altijd wel een uitleg voor zijn, maar het levert geen troost op voor de nabestaanden.
Trouwens, verdrinking is de belangrijkste oorzaak van overlijden voor kinderen tussen één en vijftien jaar. Kinderen tussen 5 en 14 jaar kunnen minder of minder goed zwemmen dan vroeger. Ze denken dat ze kunnen zwemmen, maar het is in die leeftijdscategorie de tweede belangrijkste oorzaak van overlijden.
Eén derde van de volwassenen zelfs die beweren dat ze goed kunnen zwemmen, kunnen dat eigenlijk niet en lopen gevaar, van zodra onvoorziene omstandigheden optreden, zoals stroming aan zee.
Hoe voorkomen?
Verdrinking van een kind, peuter of baby kan gewoonlijk worden voorkomen. Observatie, voorzorg, toepassen van de wet zijn een paar voorbeelden.
In Frankrijk is het verplicht bij wet voor de eigenaren die een zwembad hebben of bouwen, dat het ook door een omheining MOET worden afgesloten zodat jonge spelende kinderen, of peuters niet in de verleiding komen of de kans krijgen t in het water te belanden. Zo zijn er al honderden kinderen om het leven gekomen.
Water is heilzaam, het is bovendien een uitstekend middel voor recreatie, maar je moet wel de natuurlijk eigenschappen respecteren. We zijn geen vissen, want die hebben kieuwen om zuurstof uit het water te halen. Zij gaan dood als ze op het droge belanden. Wij gaan dood als we in het water belanden en niet kunnen zwemmen omdat we geen zuurstof uit het water kunnen halen.
Wat is dan de oplossing: leer je kinderen zo gauw als het kan zwemmen onder leiding van een deskundige zwemleraar. Die kent de knepen van het vak: hoe bewegingen coördineren en hoe je ademritme daarop afstemmen.
Eigenlijk kunnen kinderen pas vanaf de leeftijd van vijf à zes jaar dat perfect aangeleerd worden. Tevoren slaan ze ofwel in paniek, ofwel kunnen ze de coördinatie niet goed vatten.
Baby’s en watergewenning
Wat wel nuttig is: watergewenning voor baby’s. Dat gebeurt zo om en nabij de leeftijd van één jaar. Maar het kan al beginnen vanaf zes maanden. De baby kan best zindelijk zijn en in aanwezigheid van de moeder of vader – zodat hij zich veilig voelt – instructies krijgen van een deskundige kinesist of zwemleraar die daarvoor opgeleid is. In die jonge leeftijd heeft de baby nog altijd een apneu-reflex. Dat betekent als het kind in het water terecht komt dat het automatisch stopt met ademen zodat het geen water naar binnenkrijgt en zeker niet in de longen.
Door de watergewenning in leert de baby zich spontaan omdraaien met het hoofdje naar boven. Op die manier zijn kostbare seconden, misschien zelfs minuten gewonnen, kan de baby huilen en opgemerkt worden zodat meteen kan worden ingegrepen.
Ook wordt de baby aangeleerd het hoofdje even onder water te dompelen en de adem in te houden of het hoofdje onder water heen en weer te slingeren. Dat kis ideaal om watervrees te overwinnen.
Best van al gebeurt dat in een zwembad waarvan het water voldoende warm kan worden gemaakt en bij voorkeur waarvan de ontsmetting niet met chloor gebeurt, anders dreigt de baby of het kind later last te krijgen van astma. Longartsen hebben daarover alarm gegeven. Er zijn zwembaden waar van het water ontsmet wordt op basis van natrium min één ion.
Wat kun je doen?
- Laat kinderen nooit spelen in de buurt van water, zonder dat er toezicht van een volwassene is.
- Van zodra de leeftijd het toelaat, leer je kinderen zwemmen, bij voorkeur door een bevoegd leraar.
- Vermijd gechloreerd water vanwege het risico op astma.
- Laat kinderen NOOIT alleen in de buurt van water of een zwembad.
- Laat ze nooit vertoeven in de springzone van de springplank, het kan hun leven kosten.
- Heb je zelf een zwembad, zet er een omheining rond.
- In open water kijk je uit voor draaikolken en sterke stromingen en laat kinderen daar nooit zwemmen.
- Aan zee hou je best rekening met de getijden, het water kan heel snel opkomen of wegtrekken.
- Laat kinderen nooit zwemmen aan zee bij afgaand tijd en niet in de buurt van pieren en staketsels.
- Laat ze schoolzwemmen, daar leren ze trainen en de gevaren onderscheiden.
- Vertrouw niet op grote groepen, kinderen, begeleiders en redders verliezen hen uit het oog.
Op die manier heb je een veilige en gezonde sport.