Uien oftewel ajuinen zijn gezond. Dat wist men in de oudheid al, waar uien aanbevolen werden voor zowat alle kwalen. Romeinen en Grieken aten ze dagelijks en zelfs in de middeleeuwen werd de ui als geneesmiddel aangewend tegen ontstekingen, reumatische aandoeningen, longletsels en verkoudheden, griepachtige verschijnselen, hoewel men toen eigenlijk nog het bestaan van bacteriën en virussen niet kende.
Maar hun opvattingen waren nog niet zo verkeerd, want ook vandaag kunnen we de ui als een geschenk van de natuur beschouwen dat wel degelijk hulp kan verschaffen tegen verkoudheden, aandoeningen van de luchtwegen en als diureticum, want het zet ook de nieren aan het werk.
Uien zijn bovendien lekker in allerlei recepten, als toekruid in sausen, in rauwkost, fijngesnipperd, in slaatjes enz. Je kan je geen keuken meer voorstellen zonder ui. Haast iedereen is er verzot op en niet enkel in Aalst, de stad van de “Ajuinen”.
Eet je ook graag uien in allerlei gerechten? Maar vind je het ook zo moeilijk om die uien te schillen? En dan maar traantjes laten. Dat hoeft niet, want je kan de zwavelverbindingen te slim af zijn.
Er is echter één groot nadeel: je kan geen uien pellen zonder verdrietig te worden. Verdrietig? Nou ja, zonder tranen te laten, maar dat heeft alles te maken met de etherische oliën die vrijkomen van zodra je de schil begint af te pellen. Dat gas heet synpropaanthial-S-oxide. Doordat dit gas in contact komt met vocht, zoals het traanvocht op de ogen, ontstaat een zwavelzuurverbinding, waardoor je ogen zich gaan verweren en nog meer tranen produceren om van de last af te komen.
Wat kan je daar aan doen?
Je zou kunnen denken dat een goed aansluitende zwembril opzetten de oplossing biedt, maar dat helpt maar half, omdat via de traankanalen een verbinding met de neus wordt gemaakt en de etherische gassen toch op de ogen terecht komen. De kwestieuze gassen verbinden zich altijd met vocht. Dus: uien pellen onder de lopende kraan. Dat is al een oplossing.
Je moet er ook voor zorgen dat het pellen van de ui snel gebeurt en soms laat de ui dat niet gemakkelijk toe en is het karwei hardnekkig en lastig. Wat kan je dan doen?
Leg de ui van tevoren in koud water, zelfs in ijswater. Dat heeft een dubbel voordeel: een afgekoelde ui verspreidt minder gauw de gassen en door het water binden ze zich eerder met dit water dan met het traanvocht op je ogen.
Ook een oplossing is de uien in de koelkast bewaren, of eventueel een paar minuutjes voor het gebruik de ui in het diepvriesvak leggen.
Nog een tip: gebruik een vlijmscherp mes, want hoe fijner de snede, hoe minder gassen ontsnappen.
En natuurlijk is het vanzelfsprekend dat je met de handen niet in de ogen wrijft, dan is het echt huilen-zonder-de-pet-op!
Op die manier is het uien schillen of snijden geen triestige bezigheid meer en kun je volop genieten van een heerlijke schotel-met-ui. Nog een tip: als je verkouden bent, leg dan een doormidden gesneden ui op je nachtkastje. Je zal gemakkelijker kunnen ademen.