sep 25, 2021 | Alle tips, Gezondheid | 0 Reacties

Vlier helpt je van verkoudheid af

Twee generaties geleden maakten veel mensen hun eigen medicijnen. Eén daarvan was vliersiroop en dat hielp steevast tegen verkoudheid, snotvallingen, hoest, griepachtige toestanden. Wie maakt er nu nog vliersiroop? De meeste huisvrouwen zouden niet eens weten hoe je die klus moet klaren. En toch is het eenvoudig en ook nuttig. Want vlier staat erom bekend de hoestreflex te bedaren en de luchtwegen te zuiveren, zonder dat er nevenwerkingen zijn, wat niet kan gezegd worden van bepaalde klassieke moderne medicijnen.

Vlier is een van die oude volksgeneeskundige middeltjes die de tijd zonder problemen getrotseerd heeft. Ook vandaag tref je het nog altijd aan in de apotheek, hoewel niet meer zo gebruikelijk. Last van een verkoudheid, griep of een vervelende hoest? De vlierthee en vliersiroop is daar om je te helpen. Zowel bloemen als bessen kunnen worden gebruikt, zowel in het medicijnkastje als in de keuken. Denk aan een lekkere pannenkoek met vlierbloesem?

De gewone vlier of Sambucus nigra dankt een deel van zijn Latijnse naam aan de kleur van de rijpe bessen: zwart. In de hoogzomer hangen deze vruchtjes met hele trossen aan de struiken of vlierbomen die je nog her en der in het wild aantreft. Vlier maakt deel uit van de kamperfoelie-achtigen waaronder ook de zoetgeurende wilde kamperfoelie valt. Zoals het een echt kruid met een rijk verleden past, heeft ook de vlier tal van streeknamen. Het woord flierefluiter is daar een voorbeeld van. Het hout van de vlier vormde vroeger een geliefd speeltje voor kinderen. Ze haalden het zachte merg uit een vliertwijgje en het holle buisje kon dienst doen als fluitje.

Een vlierstruik geurt heel prettig, geeft mooie bloemen, maar je kan er ook een goede siroop van maken tegen verkoudheden en griep.

Gezond met vlier

De struik zelf valt niet op door zijn schoonheid, wel door zijn geur. Maar al is de struik op zich niet echt mooi, toch blijkt vlier de gepaste remedie bij tal van vervelende kwaaltjes. Eerst en vooral zijn er de witgele bloemschermen die je best oogst in het begin van de zomer.

Al van in de achttiende eeuw werd vlierbloesemwater gebruikt door de vrouwen om zich een „sproetloze” en bleke huid te garanderen. Maar bovenal werd vlierbloesem al snel erkend als een effectief slijmverdunnend middel. Van een vlierbloesemthee ga je ook zweten, zodat deze drank een echte aanrader is bij griep of een verkoudheid met koorts. Op deze manier worden de afvalstoffen sneller uit het lichaam verdreven. Ook geschikt bij reuma en jicht.

Maak een infuus door 50 g vers of gedroogd kruid ongeveer 10 minuten in heet water te laten trekken. Last van hooikoorts? Drink dan preventief dit aftreksel om de luchtwegen beter te wapenen tegen de pollen. De actieve stoffen in de bloesems gaan ook plaatselijke ontstekingen tegen. Het koud aftreksel gebruik je als oogbad bij pijnlijke ogen. In de vorm van een crème worden bloesems gebruikt bij irritatie van de huid.

Bessen

Van de vlierbes kan je, eventueel in combinatie met tijm, een slijmverdunnende hoestsiroop maken. Wring de bessen uit in een neteldoek of plet ze in een fijne zeef zodat het sap kan opgevangen worden. Voeg per liter bessensap 500 gram honing toe en laat gedurende 1 uur koken op een klein vuurtje. Giet in flesjes en sluit warm af. De rijpe bessen bevatten vitamine A en C en dat is uiteraard mooi meegenomen. Naast een zweet opwekkende reactie zijn de bessen ook mild laxerend.

Gebruik enkel de rijpe zwarte bessen, want onrijpe rode exemplaren bevatten immers nog gif en daarvan kan je gaan braken. Verwerk de bessen enkel gekookt.

Vlier bij de stallen

Vroeger plantte men een vlierstruik bij de stallen om zo de vliegen af te schrikken. Deze zijn immers niet zo tuk op de geur van de plant. Ze werden ook vaak in de buurt van de mesthoop geplant zodat ze snel en gemakkelijk zouden groeien, wat ze ook deden. Je kunt ook enkele verse twijgen voor ramen en deuren hangen om vliegen en muggen af te schrikken. Ook geranium en lavendel kan daarvoor worden gebruikt. Citroenmelisse is ook een bekende muggen afschrikker. Je kan zo’n takje op je hoofdkussen leggen in bed, zodat je ’s nachts geen ongewenst bezoek krijgt of een orkest dat rond je oren blijft cirkelen.

Vlier wordt trouwens al zeer lang aangewend, zoals veel planten en kruiden in de natuurgeneeskunde. Ook als volksgebruik is het bekend, want volgens de overlevering had vlier bijzondere magische krachten. Vroeger plantte men een vlierstruik naast de woning om het te vrijwaren van alle boze geesten en plagen. Andere leuke verhalen beweren dan weer dat de vlier juist de favoriete woonplaats is van heksen en jawel, zelfs van de duivel. Wee diegene die de struik durfde om te kappen. Kortom er waren voldoende verhalen om mensen bang te maken. Tegenwoordig zou men dat fake-news noemen.

In de tuin

Overal vind je vlier, tegenwoordig misschien iets minder, maar vroeger in elke straat. Langs de kant van het bos, langs wegen, bij oude hoeven, in houtwallen… en nu zeker ook nog in de vrije natuur. Een vlierstruik in je tuin heeft vele voordelen. De vlier is een plant die het overal goed doet. Hij stelt geen hoge eisen wat betreft de grondkwaliteit en gedijt zowel in de zon als in de schaduw. Bovendien is het wel handig om zo’n leverancier van vlierbloesems en -bessen binnen handbereik te hebben. Ook de vogels lusten wel eens een besje. Een vlierstruik plant zich trouwens veel gemakkelijker voort wanneer de bes door de darmen van een vogel is gegaan. De zaden zullen sneller ontkiemen. Dit verklaart waarom je wel eens een vlierstruik ziet groeien bovenop een oude boomstronk van bijvoorbeeld een knotwilg.

Het is ook een natuurlijk insecticide. Bestrijd insecten op een natuurlijke manier met het afkooksel van vlierbladeren.

Rijpe bessen

Van de vlier kan je zowel de bloemen als de bessen gebruiken. Ze doen het onder meer goed in wijnen, likeuren, jams en desserts. De schermvormige bloesems oogst je in de zomer terwijl je voor de vruchtjes moet wachten op de herfst. Pluk de bessen als ze rijp en zwart zijn, maar eet ze niet rauw. Koken is de boodschap. Wil je de vlierbloesems van de bloemschermen los maken, laat de schermen dan gedurende enkele uren in een met een doek afgedekt mandje op een warme plaats staan. Op deze manier zullen alle bloemen open gaan en zullen ze gemakkelijk van de schermen vallen. Schud met de schermen en laat de bloesems op een schone witte doek vallen.

Maar vergeet vooral niet de vlierbessensiroop te maken. Het is gemakkelijk en zowel de elementen van honing als van de vlier zelf zullen je goed doen bij een verkoudheid of griep.

En heb je de tijd niet of geen zin om zelf vliersiroop te maken, kies dan voor een perfect natuurlijk preparaat met vlier oftewel Sambucus nigra.

Een tip: Echinabell van Fytobell met vlier.

Je vindt Echinabell van Fytobell in de apotheek met CNK-bestelnummer: 2898-963. Of je kan Echinabell ook online bestellen via www.almed.be of via www.boverte.com.

Gerelateerde artikelen

Gerelateerde

Hondenbaasjes leven langer en gezonder

Olifanten hebben de reputatie over een geweldig geheugen te beschikken. Vandaar de uitdrukking: hij onthoudt alles, hij heeft een olifantengeheugen. Er klopt wel iets van, want het is bekend dat een olifant zijn vijanden na twintig jaar nog kan herkennen. Gooi dus...

Lees meer

Herfst in zicht: weerstand te licht?

Het is weer hetzelfde scenario: eerst warm, op sommige plaatsen te heet en dan weer regen, miezerweer zoals nu. Ideaal weer voor virussen en bacteriën, tenminste als de weerstand niet op scherp staat. Want bacteriën en virussen vermogen niets bij mensen met een sterke...

Lees meer