jun 13, 2022 | Alle tips, Gezondheid | 0 Reacties

De nieuwe pandemie: Burn-out, is opbranden in de hel

Er is iets aan de hand. De cijfers zijn hallucinant. Bij de overheid zit veertig percent van de werknemers met een burn-out. Bij de leraren is dat zelfs nog hoger en hun aantal wordt geschat op meer dan vijftig percent. Bij werknemers is dat getal moeilijk te achterhalen, maar bij de artsen regent het klachten over burn-out. Straks valt de halve wereld stil als gevolg van burn-out. Opgebrand heet dat. De fut is eruit, de batterij is leeg. Erger zelfs: het is bijna onmogelijk ze weer op te laden. Het heeft iets fataal, je weet niet goed hoe je de zaak moet aanpakken en repareren. De batterij is wel plat, maar er ontbreekt energie, er is niets om ze weer op te laden, bij te vullen. En het wordt met de dag erger. Je zou denken dat er een externe oorzaak is zoals covid-19 of de angst over de oorlog in Oekraïne. Dat zijn wel katalysatoren, maar de echte oorzaak zit veel dieper, het zit in de mens zelf, omdat hij niet gemaakt is om te presteren, te functioneren zoals we nu bezig zijn en van hem of haar wordt verwacht en zelfs geëist. Als het leidmotief verdwijnt, is de schwung weg, de energie verdwijnt, de motivatie is zoek en je zit in een roller-coaster die naar het vuur leidt: opbranden tot er haast niets meer overschiet. Het komt er nu op aan de signalen tijdig te ontdekken, te herkennen zodat je zelf kan ingrijpen. Weet vooral dat je de schuld niet bij jezelf moet zoeken, niet in de job op zich, maar in de toenemende afstand tussen wat van je verwacht wordt en wat je voor jezelf voor mogelijk acht, de onbereikbaarheid van normale idealen die weggedrumd worden door zakelijke belangen, misprijzen van je inzet, ontbreken van resultaten die je voor jezelf kan goedpraten of kaderen. Burn-out is eigenlijk een soort ontmenselijking van je opdrachten, prestaties en beoordelingen. Het maakt niet uit wat je doet, het komt in alle beroepen voor en het ligt inderdaad vooral aan wat je bazen verwachten en hoe ze met je omgaan.

Burn-out is de nieuwe pandemie. Maar ze is moeilijker te verslaan dan een virusje.

Hoe herken je de signalen?

Als je hard hebt gewerkt, te weinig pauzes hebt gehad, de tuin hebt omgespit, de gevel hebt geschilderd, de was en de strijk hebt gedaan, dan ben je moe, maar ook voldaan. Het helpt om een nachtje goed te rusten, lekker te slapen, wat te ontspannen, te genieten van een beloning en… het probleem is van de baan. Burn-out is dus iets heel anders dan vermoeidheid door prestaties, door inspanningen en hard werk. Eigenlijk is er wel vermoeidheid in het spel, maar het gaat om vermoeidheid die niet overgaat met rusten of ontspannen. Er is een verschil tussen de uitdrukking “ik ben moe” en het gezegde “ik ben HET moe”. Dat is één klein woordje van drie letters verschil, maar het is vooral een wereld van verschil.

Het geeft aan dat je je niet lekker voelt met wat je bezig bent. Het motief om door te gaan ontbreekt, je raakt ontmoedigd en het eindigt met uitputting, dodelijke vermoeidheid, je ziet er geen gat meer in.

Hoe herken je de signalen?

Stel deze vragen aan jezelf

  • Ga je met lood in de schoenen naar je werk.
  • Doe je het werk waar je mee bezig bent nog graag of verlang je bij het begin van de week al naar het weekend?
  • Ben je bang van de reacties van collega’s, vrienden, ouders, partner en zie je er tegenop uitleg te moeten geven.
  • In de plaats van mensen op te zoeken om je te helpen, vlucht je voor anderen.
  • Je neemt middelen om te kalmeren, om te slapen, om te verteren.
  • Zelfs de hobby’s en de vakanties kunnen je niet meer boeien. Ook je vakantie wordt een klus in de plaats van een ontspanning.
  • Je hebt moeite om er over te praten, zelfs met je gezinsleden en met je arts.
  • Je hebt nergens nog belangstelling voor, de fut is weg, de aandacht is verdwenen en er zijn geen interesses meer.
  • Je verliest grip op alles en ook je eigen-waardering is verdwenen.
  • Je hebt te perfectionistische doelstellingen en je bent te veeleisend bezig? Je bent te onzeker en je hebt een negatief zelfbeeld. Je kunt geen beslissingen meer nemen. Je bent angstig en kunt moeilijk slapen.
  • Je bent erg wantrouwig tegenover anderen, de toekomst, je omgeving.
  • Je verliest gemakkelijk je concentratie en je geheugen gaat achteruit.
  • Je stoot mensen af door je opmerkingen en cynisme.
  • Je hebt vaak hoofdpijn en je wordt snel ziek.
  • Je bent prikkelbaar en hebt last van hartkloppingen en/of diarree.
  • Je voelt je opgejaagd en komt niet meer tot rust.
  • Je voelt je nog doodop als je wakker wordt en je wordt ook veel te vroeg wakker.

Als je deze dingen merkt, dan is het de hoogste tijd om er iets aan te doen: burn-out loert om de hoek.

Het begint met stress

Burn-out komt niet vanzelf. Het is het gevolg van voortdurende overspanning, gebrek aan rust vooral in de geest en stress die je niet kan intomen. Het is de discordantie tussen wat je aankunt en wat van je verwacht wordt, of van wat je voor jezelf wil bereiken en motiveren en wat anderen willen dat jij het ziet. Zo kun je wel uitstekend geschikt zijn voor een job, maar je baas wil dat je die anders invult, dan jij van plan was of jij voor redelijk houdt. Stel je bent bankbediende, je kent mensen en vrienden die naar de bank komen omdat ze goeie raad van jou verwachten.

Je directeur eist dat je hen beleggingen aanbeveelt waarvan jij weet dat ze op termijn slechte resultaten geven. Met andere woorden, je moet je vrienden en kennissen in de val lokken, verschalken, bedotten. Dat wringt en je hebt daar problemen mee, je geweten speelt op. En als je het niet doet, krijg je een uitbrander van je bankdirecteur, je krijgt een blaam en je vreest dat je door die slechte rapporten misschien wel je baan verliest. Dat zorgt voor stress en die is niet weg te werken met een weekendje aan zee of de Ardennen. Het blijft aan je knagen. Als je er met niemand kan over praten, accumuleert het zoals de gist in een brood, het neemt toe en is niet meer terug te draaien.

Negatieve spiraal

Op de duur leidt de stress tot burn-out. Je moet het probleem tijdig herkennen om niet meegezogen te worden door de negatieve spiraal. Denk zoals in dit duidelijk voorbeeld niet dat de schuld bij jou ligt. Je kent je vak, je wilt goed presteren, tevreden zijn over je resultaten, maar je baas beoordeelt dat anders, hij heeft geen waardering voor je, omdat je geblokkeerd wordt door je geweten, door je kennis en ervaring en er kortsluiting ontstaat tussen wat de baas verwacht en wat jij goed, redelijk, nobel en te verantwoorden vindt.

Voortdurend op je kop krijgen, is funest. De stress bouwt zich op en leidt uiteindelijk tot opgebrand zijn, tot burn-out, dat is de eindstreep en daar raak je niet meer alleen overheen.

Wat is het resultaat?

Als de batterijen leeg zijn, kun je ze opladen, maar als dat niet meer lukt dan is de situatie echt ernstig, omdat de energie ontbreekt om dat te doen, doorgaans als gevolg van te langdurige stress en vooral gebrek aan motivering en waardering. Daardoor worden eenvoudige dingen, aartsmoeilijk en begin je er niet meer aan. Zelfs eenvoudige huishoudelijke taken zoals het opruimen van je keuken, het opbinden van een neergevallen struik, of een kleine karwei uitvoeren als het schoonvegen van het terras lijken onoverkomelijke opdrachten, erger dan het beklimmen van de Mount Everest.

Hoe pak je het aan?

Doorgaans kan je een burn-out niet alleen aan. Het begint in de geest en het eindigt fysiek met totale uitputting. Je moet jezelf, je omgeving in vraag stellen en samen met je gezinsleden, of je arts of vrienden uitzoeken wat er allemaal verkeerd is. Luister niet naar goedkope raad, maar ga af op wat mensen die het goed met je voorhebben als oplossing zien.

  • Praten is belangrijk. Deel je problemen mee aan een professional, je arts, een psycholoog of je partner.
  • Onderzoek wat je ergert in je job, in de omgang met anderen, collega’s.
  • Begin met fysieke inspanningen: wandelen is ideaal en doe dat elke dag.
  • Leer goed ademhalen, de buikademhaling zal stress doen afnemen.
  • Zoek een nieuwe hobby waar je al lang van droomde.
  • Probeer uit te zoeken of veranderen van job geen oplossing is: liever wat minder verdienen, maar wel gelukkiger leven.
  • Eet gezond en neem elke week een ontspannende dag: naar zee, de natuur in, zwemmen, naar de sauna, naar familie trekken.
  • Verander je tempo en doelstellingen.
  • Maak gebruik, van een natuurlijk en goed rustgevend middel zoals Passiflora incarnata oftewel de passiebloem.

Een tip: Passibell van Fytobell. Dat is al een goed begin.

Je vindt Passibell in de apotheek met CNK-bestelnummer: 2899-953.

Of je kan Passibell ook online bestellen via www.fytobell.be of via www.boverte.com.

Laat de burn-out opbranden, maar niet jezelf!

Gerelateerde artikelen

Gerelateerde

Hoe je snotvalling sneller genezen?

Het moment is aangebroken om dozen wegwerpzakdoekjes aan te schaffen. De rekken in de supermarkt waar deze bekende “familiedozen” uitgestald staan, worden langzamerhand leger. Eigenlijk niet zo langzaam, maar zienderogen. Dat wil wat zeggen: meer verkoudheden en...

Lees meer

Hop en zaagpalm beschermen je prostaat

Niemand ziet ze graag komen: de leeftijd. Niemand ziet het graag gebeuren: de ongemakken die ermee gepaard gaan. We willen het wel, maar we hebben hier nog het eeuwige leven niet, met alle gevolgen vandien. Vrouwen zijn bang van veroudering omwille van de menopauze,...

Lees meer

Hoe verklein je de kans op kanker?

Sommigen zijn zelfs beschroomd om de naam van de ziekte voluit te noemen en dus beschrijven ze het als de ziekte met de letter “K”. Kanker is inderdaad een probleem dat veel mensen treft. Het staat nog altijd op nummer twee van de lijst met dodelijkste ziekten in...

Lees meer

Roken maakt jongeren impotent

Het rijtje met de negatieve gevolgen van roken wordt elke dag langer. Van miskraam, tot osteoporose en slechte tanden bij de nakomelingen van rokende moeders. Desondanks worden waarschuwingen in de wind geslagen, vooral door jonge mensen, zelfs kinderen. Het slaat...

Lees meer