okt 23, 2020 | Alle tips, Gezondheid | 0 Reacties

Is je bioklok ook in de war door de wintertijd?

Als Europa er niet plots anders over beslist, gaan we volgend weekend voor de laatste keer de zon een uurtje achteruit zetten, met andere woorden: het winteruur wordt weer van toepassing. Veel mensen zien er tegenop omdat de duisternis vroeger invalt. ’s Morgens is het wel wat vroeger klaar, maar wat heb je eraan, terwijl het ’s avonds net andersom is. En dat wordt nog meer geaccentueerd naarmate de winter dichterbij komt. Die wintertijd zal (voorlopig) duren tot 28 maart 2021. We hebben dus wel nog een hele poos om het opnieuw gewoon te worden, hoewel er steeds meer stemmen opgaan om het definitief af te schaffen en de zomertijd het hele jaar te laten duren. Niet elke wetenschapper is het daarmee eens, omdat de wintertijd volgens hen beter bij ons bioritme zou passen. Maar wat is nu eigenlijk best, want heel veel mensen ondervinden telkens weer nadelen bij elke omschakeling, of het nu zomertijd of winteruur wordt.

De evening tussen nacht en dag is al een poos voorbij, n.l. bij het ingaan van de herfst op 21 september is de nacht even lang als de dag, maar die dag is nog korter aan het worden tot de winter aanbreekt op 21 december en dan kunnen we weer uitkijken naar het langer worden van de dagen. Een lange dag en vooral ’s avonds langer klaar, vindt haast iedereen wel leuker, want dat betekent langer genieten van het licht, langer op een terrasje zitten, langer buiten vertoeven, langer activiteiten kunnen beoefenen en … meer energie sparen. Zo dacht men toch, maar de reden waarom de wisseling tussen zomer- en winteruur werd ingevoerd heeft naast het doel geschoten: er is amper energiebesparing aan te pas gekomen, enkel wat voordelen voor wie op een terrasje wou genieten of in zijn eigen tuin wou zitten.

De omschakeling naar het winteruur is voor veel mensen en vooral voor kinderen een lastig moment. Ze slapen slecht, eten anders en voelen zich minder goed in hun vel. De natuur kan beslist helpen om de ontregelde bioklok weer bij te stellen.

De nadelen voor de gezondheid blijken evenwel groter dan de voordelen. Dat is niet enkel het geval bij de wisseling van de wintertijd naar de zomertijd, waarbij de slaap een uurtje moet worden ingekort, maar de verstoring van de bioklok blijkt ook in omgekeerde richting te werken: de sprong van het zomeruur naar het winteruur. Dat is geen technisch probleem, want de meeste klokken worden wel elektronisch geregeld, maar de eigen inwendige bioklok blijkt het er moeilijk mee te hebben. Hou de natuur, de dieren, en… de baby’s in het oog. Die kijken niet naar het uurwerk, maar hun eigen bioritme regelt hun behoeften en gewoonten, zelfs de functie van inwendige organen heeft er mee te maken: verplicht honger krijgen op een ander moment, naar bed moeten gaan zonder slaap of omgekeerd, wakker moeten blijven terwijl je haast omvalt van de slaap. Economie verschilt duidelijk van wat best is voor de gezondheid. En nog iets: de lidstaten van Europa mogen autonoom hun voorkeur uitvoeren: permanent zomertijd of blijvende wintertijd. Ze krijgen wel de raad alles op elkaar af te stemmen, omwille van… de economie.

Dat voordeel kennen we nu, maar wat zijn de nadelen van de omschakeling?

  • Het bioritme wordt verstoord door het feit dat we ons plots met een uur verschil anders moeten gaan gedragen ten opzichte van onze gewoonte, maar vooral van het licht, want in feite zitten we in de zomertijd niet minder dan TWEE uur voor op de echte zonnetijd. Op het ogenblik dat de zon culmineert, of op zijn hoogste punt staat, is het volgens de zon middag en dus twaalf uur, terwijl de klok in de zomertijd al twee oftewel veertien uur aanduidt. In de wintertijd komen we dus wel dichter bij het normale ritme van het licht terecht, maar onze gewoonte heeft het ons een half jaar anders geleerd. Dat zie je aan heel jonge kinderen: ze zijn moe en leuteren de hele avond, terwijl het nog geen bedtijd is.
  • De etenstijden zijn ook veranderd: een uur later, want zaterdag duurde de dag eigenlijk 25 uur. Dat betekent dat je honger krijgt, maar het nog “te vroeg” is om aan tafel te gaan. Gevolg: er wordt meer gesnoept en dat is geen goede reactie.
  • ’s Avonds is het ook vroeger donker en kinderen die met de fiets naar school gaan moeten voorzichtiger zijn, want het verkeer is bij duisternis veel gevaarlijker. Er gebeuren in de winter trouwens meer ongevallen op de weg met schoolkinderen.
  • Maar het grootste verschil en de sterkste hinder komt van het slaap- en waakritme, onze inwendige bioklok. Die laat zich niet zomaar met een uur verschil programmeren, omdat de regeling gebeurt onder invloed van het zogenaamde slaaphormoon, de melatonine, een sterke antioxidant trouwens. Die melatonine wordt door het lichaam geproduceerd van zodra het donker wordt. Daardoor neemt de slaapbereidheid toe. Onze levenswijze met veel kunstlicht, computerschermen en smartphones heeft ervoor gezorgd dat hier een voortdurend conflict tussen onze natuur en onze levensstijl ontstaat. Ons bioritme is zodanig uit het lood dat veel mensen er ziek van worden, aan slapeloosheid lijden en ook een depressie krijgen. Dat verstoord lichtpatroon heeft ook gevolgen voor de aanmaak van vitamine D in de huid, een niet te onderschatten element in de preventie en de behandeling van corona. Extra vitamine D nemen is hier wel aangewezen.

Wat kunnen we hieraan doen?

  • Vooral voor jonge kinderen is het goed te anticiperen op het winteruur: schuif de activiteiten elke dag een tiental minuutjes op zodat ze zich sneller en probleemloos kunnen aanpassen, want meteen één uur veranderen is wel erg radicaal.
  • Probeer toch elke dag minstens een half uur, maar een uur is beter, buiten te gaan en te wandelen, aan sport te doen, te fietsen. Licht blijft belangrijk, ook in donkere dagen. Zo zal je later op de avond gemakkelijker kunnen slapen.
  • Wintertijd heeft ook voordelen, omdat het beter aansluit bij ons bioritme, maar we waren het niet gewoon. Er zijn in wintertijd minder hartaanvallen en de algemene gezondheid gaat er doorgaans op vooruit, op voorwaarde dat je niet nog meer gaat snoepen. Dus de medische wereld wil liever de wintertijd veralgemenen dan de zomertijd.
  • Wees op je hoede dat de omschakeling van zomer- naar wintertijd niet eindigt in een chronisch verstoorde slaap. Dat zou kunnen leiden tot concentratieproblemen, vergeetachtigheid, landerigheid en depressieve stemming. Het duurt wel een paar weken eer alles weer in de plooi valt, maar je mag intussen tijd geen gewoonte van de problemen maken en dus moet je beletten dat ze zich installeren. Vooral met de slaap kan dit funest zijn.

Daarom: elke avond op hetzelfde uur naar bed, gezonde voeding, maar niet te laat op de avond, een avondwandelingetje maken, wat lezen, geen computer of tablet meer voor bedtijd en zorgen voor een kamer die gezond en fris verlucht werd.

En mocht er toch een probleem opdoemen en slaap je moeilijk, probeer het op een natuurlijke manier op te lossen in de plaats van meteen naar straffe slaappillen te grijpen.

Een kruidenthee zoals kamille of linde kunnen daar bij helpen. Maar gelukkig zijn er ook goede plantenextracten op basis van Passiflora, Escholtzia, die de slaapbereidheid op een veilige, gezonde en natuurlijke manier stimuleren.

EEN TIP: Denk aan Escholcin van Fytobell om de overstap naar het winteruur met een zalige slaap te vergemakkelijken. (Bestaat zowel in een tinctuur als in tabletjes)

Je vindt Escholcin van Fytobell in de apotheek met CNK-bestelnummer: 2899-912.

Of je kan Escholcin ook online bestellen via www.boverte.com of via www.almed.be.

Op die manier zal het winteruur je niet langer kunnen treiteren en ga je gezond de winter in en kom je er perfect weer uit.

Gerelateerde artikelen

Gerelateerde

Hondenbaasjes leven langer en gezonder

Olifanten hebben de reputatie over een geweldig geheugen te beschikken. Vandaar de uitdrukking: hij onthoudt alles, hij heeft een olifantengeheugen. Er klopt wel iets van, want het is bekend dat een olifant zijn vijanden na twintig jaar nog kan herkennen. Gooi dus...

Lees meer

Herfst in zicht: weerstand te licht?

Het is weer hetzelfde scenario: eerst warm, op sommige plaatsen te heet en dan weer regen, miezerweer zoals nu. Ideaal weer voor virussen en bacteriën, tenminste als de weerstand niet op scherp staat. Want bacteriën en virussen vermogen niets bij mensen met een sterke...

Lees meer