Je vindt nu wel het hele jaar door radijsjes in de groentewinkel, maar eigenlijk is het een typische lentegroente. Vandaar dat radijsjes beschouwd werden als de aankondiger van de lente. De eerste frisse groente die je kon oogsten en er lekker van genieten, met wat kwarkkaas bij de boterham, maar ook in rauwkostbereidingen en zelfs als gestoofde groente.
Radijsjes zijn eigenlijk de aankondigers van de lente. De eerste verse groente: heerlijk en gezond.
Radijsjes zijn trouwens erg gezond, pittig en verfrissend.
Radijsjes na de winter zijn een signaal van de lente, hoewel ze bijna de rest van het jaar beschikbaar zijn. Het is een gezonde lekkernij, pittig en gemakkelijk te bereiden. Ze passen zowel in een feestelijke schotel als voor een snelle hap. En… ze zitten boordevol vitamines en mineralen en zijn uitstekend voor de lever!
Eet het loof
Radijs is de wortel van een plantje dat behoort tot de familie van kruisbloemigen. Het klinkt misschien wat ongewoon, maar dat betekent ook dat je het verse loof kan eten. Je kunt het verwerken in soep of in aardappelpuree. De radijsjes zelf worden rauw gegeten, en wel mét de felrode schil eraan. Die schil is bijzonder decoratief. Daarom worden radijsjes vaak gebruikt als borrelhapjes.
De radijs komt waarschijnlijk uit Noordwest-Europa. Maar men weet met zekerheid dat de Egyptenaren de radijs reeds 2000 jaar voor Christus teelden. De bouwers van de grote piramides hadden reeds radijzen in hun dagelijks rantsoen. Radijzen kregen zelfs een vermelding op de piramide van Cheops. Ook in vroege oudheid in China en Japan werden ze verbouwd.
De radijs verscheen hier reeds in de 16de eeuw. Net als de rammenas verspreidde de radijs zich over alle landen met een gematigd klimaat. Misschien komt de radijs voort uit de rammenas.
Rozerode, witte en grijze radijzen hebben alle een zeer belangrijke eigenschap: zij verbeteren de functie van de lever, stimuleren de urineafscheiding en zuiveren de galwegen. Radijzen stimuleren de eetlust en zijn sierlijk in allerlei schotels.
Pittig
Wie denkt dat radijsjes een dwerguitgave van de rammenas is, vergist zich. Rammenas was al meer dan 2500 jaar voor Christus bekend. Radijsjes zijn de ronde of peervormige verdikte eetbare wortels van planten van de soort Raphanus sativus. Meestal zijn ze zo’n 2 cm groot; rood, wit of rood met wit.
Met rammenas hebben radijsjes overigens gemeen dat ze vrij scherp van smaak zijn; ze zijn duidelijk wel verre familie van elkaar.
Kinderen die zelf een stukje tuin krijgen, beginnen vaak met het zaaien van radijsjes omdat het eigenlijk een zeer gemakkelijke groente is die altijd resultaat geeft.
Als ze in de winkel of op de markt liggen, zijn ze in bosjes gebonden. Radijsjes moeten vers en knapperig zijn. Ze moeten liefst op dezelfde dag worden gegeten waarop ze zijn gekocht.
Radijsjes zijn – als je ze met wat zout bestrooid – heel lekker als broodbeleg, ook in gemengde salades of als hoofdbestanddeel van een radijsjessalade. Vaak worden ze gebruikt voor de garnering van bepaalde gerechten.
Wie uit eigen tuin radijsjes in overvloed heeft, zou volgend recept kunnen proberen
- De gewassen radijsjes goed laten uitlekken
- Wortels en blad verwijderen
- De radijsjes stervormig insnijden
- Ze uit elkaar buigen en met wat zout bestrooien
- Het zout 5 minuten laten intrekken
- Daarna op elk radijsje een klontje boter leggen.
In Brussel eet men graag donkerbruin brood met kwark en radijsjes bij de lokale biersoorten.
Hoe kweken?
Radijsjes zijn behoorlijk gemakkelijk te kweken. Het zaaien kan al vroeg gebeuren, nl. bij het begin van de lente. Uitdunnen kan, maar hoeft niet. Men kan selectief oogsten door in het begin de grootste knolletjes te oogsten. Hierdoor kan de rest van radijsjes verder uitgroeien. Het beste kan men ze om de veertien dagen in kleine hoeveelheden zaaien. De ronde soorten moet men niet later zaaien dan begin mei, afhankelijk van het weer en de langwerpige kunnen dan weer beter tegen de warmte.
Radijsjes zijn lekkernijen eersteklas. Ze zaaien makkelijk, ze kweken makkelijk, ze groeien makkelijk. Soms kunnen ze wel eens wormstekig zijn. Plant dus wat afrikaantjes in de nabije omgeving. Plaats nooit twee jaar achtereenvolgens radijzen op dezelfde plaats en zeker nooit een tweede zaaibeurt in eenzelfde jaar. Er wordt beweerd dat radijszaadjes, die werden voorgekiemd in houtpulp, niet door de wormpjes en aardvlooien worden bezocht. Plantafstand: 15 cm en rijafstand: 15 cm.
Heel gezond
Het rode ronde knolletje is supergezond. Vanwege de mineralen, voedingszouten en vitamine C. Radijsjes hebben maar weinig calorieën en bevatten zeer veel water. Gelukkig bevatten ze ook veel kalium, vitamine C en vezels.
Omwille van de hoge vochtigheidsgraad kunnen radijsjes niet goed bewaard worden. Dan worden ze snel glazig of zwart vanbinnen. Radijs is het lekkerst op de dag van aankoop, maar je kunt ze natuurlijk wel een paar dagen in de koelkast bewaren. Slap geworden radijsjes worden weer knapperig als je ze een uurtje in koud water legt. Snijd voor het gebruik het worteltje en het loof eraf en was ze. Rozerode, witte en grijze radijzen hebben alle een zeer belangrijke eigenschap: zij verbeteren leverziekten, stimuleren de plas en zuiveren de galblaas. Radijs stimuleert ook de eetlust.
Je kunt ze ook als volgt gebruiken:
- Bij anemie en tengere kinderen: rauw.
- Werking van blaas en lever bevorderen: kuur van 21 dagen en 3 maal per dag 1 glas sap.
- Tegen geelzucht en netelroos: ’s morgens nuchter aanbevolen.
- Tegen slapeloosheid: bij het avondmaal.
Radijsjes bevatten veel vitamines B en C, zijn rijk aan minerale zouten voornamelijk fosfor, mosterdolie, wat hen die scherpe smaak geeft. Radijs wekt de eetlust op, vergemakkelijkt de vertering.
Nog een voordeel: radijs heeft weinig calorieën. De zwavelzuuressence (roze kleur) is een sterk aperitief, af te raden voor wie moeilijk verteert.
Radijs kalmeert en zuivert de longen en het bloed. Goed gekauwd, is radijs goed verteerbaar. Is ook gunstig bij diarree, cholera, tyfus en zuivert de huid en bevordert het loskomen van slijm.
Lekkere recepten
RADIJSJESSALADE
Ingrediënten: 350 g radijsjes, zout, 150 g licht belegen kaas, 2 hardgekookte eieren, bieslook. Ingrediënten voor de dressing: 1 tl scherpe mosterd, 2 el azijn, 5 à 6 el olie, zout, witte versgemalen peper. Ingrediënten voor het garneren: 8 slabladeren, wat peterselie.
Bereiding: Van de radijzen de steeltjes en de worteltjes verwijderen, goed wassen. Afdrogen en in hele dunne plakjes snijden. De plakjes in een kom doen en wat zout erover strooien. De kaas in reepjes snijden en de gepelde hardgekookte eieren in plakjes. De kaas, de plakjes ei en de plakjes radijs voorzichtig door elkaar scheppen.
Bieslook wassen en klein snijden.
De dressing maken door de mosterd door de azijn te roeren. Druppelsgewijs de olie eraan toevoegen. Kruiden met zout en peper. Deze dressing over de salade gieten en de bieslook erover strooien. De salade afdekken en minstens een kwartier in de koelkast laten intrekken.
De slabladeren wassen en droog betten. Een schaal garneren met deze slabladeren, de radijsjessalade erop schikken en garneren met wat peterselie.
RADIJSSALADE MET KAAS EN VELDSLA
Ingrediënten: 3 bosjes radijs, 150 g jong belegen kaas, 2 hardgekookte eieren, bieslook, 100 g veldsla. Voor de dressing: 6 eetl. olie, 3eetl. azijn, 1 theel. mosterd, peper, zout, snuifje suiker.
Bereidingswijze: Maak de radijzen schoon, was ze en snijd ze in plakjes. Snijd de kaas in lucifervorm (3 cm lang, 1/2 cm breed). Snijd de gepelde eieren in plakjes. Knip de gewassen bieslook klein. Maak de veldsla schoon, was en droog deze. Bekleed een grote slakom met de veldsla en meng de overige ingrediënten in het midden van de kom. Maak de dressing door de ingrediënten goed te mengen en giet deze over de salade van buiten naar binnen. Meng het middengedeelte goed om.
RADIJSJES OP BROOD
Smeer een witte, bruine of volkoren boterham met mayonaise of magere kwark, leg daarop een blaadje sla, een plak kaas en bedek het geheel met plakjes radijs. Bestrooien met kruidendressing of sojasaus. Lekker en gezond!