Het is geen “nieuwe lente en geen nieuw geluid” zoals in het gedicht “Mei” van Herman Gorter, maar het is wel een nieuw jaar en dus een nieuw begin en dat ligt volledig in jouw handen, althans je heb de gelegenheid om het binnen jouw mogelijkheden binnen te halen: het is nog blanco. Een onbeschreven jaar waarvan jij voor jouw leven het programma kan bepalen.
Het is zoals met alles wat blanco is: een nieuwe schoolagenda, een nieuwe woning, een nieuwe keuken. Alles wat nieuw is, schept mogelijkheden en een nieuwe uitdaging.
Het probleem is: wat zijn die mogelijkheden en hoe begin je eraan en vooral: hoe hou je het vol? Want goede voornemens zijn uiteraard uitstekend, maar ze uitvoeren en ze tot een goed eind brengen, is nog beter, want dat is uiteindelijk de bedoeling.
Goede voornemens zijn belangrijk om van elk jaar een goed jaar te maken. Dat begint met een goed plan en een flinke start.
Het begint met een plan
Zoals met het bouwen van een woning, begint alles met een plan. Wat wil je, waar wil je het en waarom. Dat betekent dat je een doel voor ogen moet hebben en dat doel moet onderbouwd zijn. Goede voornemens, O.K. maar welke en waarom?
Het kan gaan om praktische dingen, maar ook om beslissingen die betrekking hebben op je gezondheid, je gezin, je partner, de samenleving. Soms zijn die plannen ingrijpend zoals een verhuizing, soms minder opvallend zoals stoppen met roken, maar ze hebben allebei een geweldige impact op je leven.
Zo kan je met het begin van dit nieuwe jaar een goed plan opmaken. Ga even zitten met je vrouw, met je man met je gezin en bespreek de dingen waarover je het al eerder had als losse gedachten. Misschien moeten ze iets concreter gemaakt worden en misschien kan dit jaar de aanzet vormen van een definitief plan: een verhuizing, een nieuwe woning, het herinrichten van je woning of een goed gezondheidsplan waar iedereen in het gezin van profiteert: stoppen met roken, geen alcohol meer, meer bewegen, gezonde voeding, een dagelijks gesprekje met iedereen. Kortom de mogelijkheden zijn er, je moet ze wel inplannen en nadien uitvoeren.
Het moeilijkste moment: start
Elk nieuw jaar vormt een nieuwe uitdaging. Het is alsof je weer aan de startmeet van een stadion staat: je kan winnen of verliezen. De voorwaarde om te lukken, begint met “starten”. Dat is eigenlijk het moeilijkste moment. De meeste dingen mislukken omdat ze uitgesteld worden. Veel mensen beginnen er te laat aan, of helemaal niet. Dat is zo in het zakenleven, maar ook in je persoonlijke programma. Ze plannen maar, ze hebben een idee, een programma, een goed plan, maar ze stellen het altijd maar uit, een soort plein- of watervrees die hen hindert om het plan ten uitvoer te brengen. Als je wil dat iets gaat lukken moet je ervoor gaan, eraan beginnen. Handen aan de ploeg! Het is niet voldoende om een goed programma te hebben, om goede voornemens te maken, je moet ze ook uitvoeren. Van dat startmoment hangt het succes af. Stel niet uit, want dat uitstelgedrag wordt gewoonlijk afstelgedrag. Bijvoorbeeld: er is een stukje muur dat al lang wacht om geschilderd te worden. Je stelt het altijd maar uit, want… het vriest, het regent, het is te nat, te koud, de verf droogt te snel enz. Uiteindelijk wacht de klus al jaren. Tot je uiteindelijk beslist om het toch te doen: afplaktape, de muur eerst even schrobben, de verf omroeren en hup, de borstel en de roller er tegenaan. Wat zie je? De klus is op een paar uur tijd geklaard en daarvoor heb je eerst jarenlang getreuzeld. Zo zie je maar dat goede voornemens uitvoeren niet onmogelijk is, maar je moet er wel aan beginnen. Niet volgende week, niet morgen, maar vandaag. Plan eerst, zet alles klaar en begin eraan. Je zal ervan versteld staan hoe eenvoudig sommige zaken uitgevoerd kunnen worden.
Deel je plan mee
Een van de redenen waarom goede voornemens vaak mislukken, is omdat ze het niet al te concreet hebben gemaakt. Een plan moet in detail worden uitgewerkt zoals de tekening van een woning. Een architect die iets aan het toeval overlaat zal beslist geen stevig, mooi en degelijk huis kunnen bouwen. Je kan dat gemakkelijker concretiseren door het op te schrijven: op papier! Niet op je computer, niet op je iPhone e of laptop, maar op papier. Het feit dat je iets met de hand en een pen of potlood op papier zet, heeft een concretere waarde dan als je iets zomaar op een klavier tikt. Je kan dat wel, maar dan moet je het uitprinten, en dan nog heeft het niet dezelfde actieve waarde als zou je het zelf met de hand hebben geschreven.
Iets zelf schrijven, komt uit je lichaam en je geest en heeft een toegevoegde waarde. Dus: zet vandaag nog een goed plan op papier en telkens je een taak ten uitvoer hebt gebracht, kan je het doorstrepen. Op die manier kan je de uitvoering volgen en word je extra gemotiveerd om verder te doen en je programma af te werken.
En nog iets: hou het plan niet enkel voor jezelf, maar deel het mee aan anderen, je omgeving, je gezin, je collega’s. Het ligt er natuurlijk aan wat de inhoud van het plan is, maar zoek mensen die je kunnen ondersteunen en helpen om het uit te voeren. Bijvoorbeeld: je wilt stoppen met roken? Goed plan! Maar dan moet je geen hulp zoeken of steun vragen aan een roker om je te helpen ermee op te houden. Hetzelfde met gezonde voeding: wordt dat onderwerp lacherig onthaald door je familie, vraag hen dan niet om je te ondersteunen. Daarom: zoek gezinsleden, vrienden, collega’s, familie op die je daarbij kunnen helpen. Uiteraard gaat het dan niet over details en onbelangrijke dingen zoals het schilderen van een muurtje, dat kan je ook aan je vrouw of je man vragen om het startschot te geven, maar wel als het over concrete en belangrijke zaken gaat. De steun kan trouwens ook goede raad zijn.
Wees ambitieus maar niet overmoedig
Plannen is nodig, starten is goed, volhouden is beter en lukken is de bedoeling. Maar… het moet realistisch blijven. Stel: je wilt graag op het platteland, “op den buiten” gaan wonen want je bent de drukte, de ongezonde lucht en de mentaliteit van de stad beu. Dat is een prachtig plan, maar als je een woning op het platteland niet kan betalen, of het is niet realiseerbaar in verband met de afstand naar de scholen van de kinderen, dan is dat te ver gegrepen, niet realistisch.
Of je wilt de woning verbouwen, maar het kapitaal ontbreekt voorlopig, dan moet je dat plan herzien. Een zeer oud en waardevol boek citeerde het al in de bijbel: “Wie een toren wil bouwen, berekent eerst de kosten”, anders valt het tegen en ben je de spot van de omgeving. Met andere woorden: het moeten realistische plannen zijn, zeker als het over grote projecten gaat en ze kapitaal of middelen vereisen. Zo droomt iedereen wel eens om te verhuizen naar het buitenland, naar Zweden, naar het zonnige zuiden, naar Frankrijk of Spanje, want de vakanties hebben je geïnspireerd en bepaalde programma’s op tv laten zien dat het leven anders kan en veel aangenamer kan zijn dan waar je tot dan toe mee bezig was of waar je woonde. Vergeet niet dat de meeste dromen bedrog zijn en dat de tv-programma’s gemaakt zijn om te doen dromen. Met andere woorden, ze zijn niet erg realistisch.
Bovendien heeft elke medaille een keerzijde: ken je de taal, hoe kan je leven, zal de omgeving je aanvaarden enz. Dat geldt in mindere mate maar toch ook zelfs voor een verhuizing in eigen land. En vooral: laten je kennis, kundigheid en zeker je gezondheid dat allemaal toe.
Daarom start elk realistisch programma met een goede basis en dat is een goede gezondheid. Tenzij je voor je gezondheid naar een gezondere streek wilt verhuizen: weg van de stad, liever naar de natuur. Dat is een goed plan, maar dan kom je weer terecht bij de voorwaarde: is dat uitvoerbaar. En… aan gezondheid kun je overal werken, binnen de perken van de mogelijkheden natuurlijk.
Je kan stoppen met roken, je kan verzaken aan alcohol, je kan suiker mijden, je kan kiezen voor gezonde vetten en meer vezels, je kan elke dag een wandeling maken en vooral: je kan tevredenheid ontwikkelen en een gerust geweten laten groeien. Maar dat is ook een heel ander programma en dat ontwikkelen we een volgende keer. In elk geval: een goed jaar blijft goed, met goede voornemens en een goed plan.