sep 13, 2021 | Alle tips, Gezondheid | 0 Reacties

Wat is eigenlijk de gezondste manier van sporten?

Het wordt in alle toonaarden bezongen: sport is gezond. En het eeuwenoude spreekwoord is nog altijd even krachtig: een gezonde geest in een gezond lichaam. De oude Romeinen wisten dat al, en ze maakten van sport een cultuur, haast een religie. Je kon niet gezond denken als je lichaam niet gezond was en omgekeerd evenmin: als je geest niet gezond was, kon je onmogelijk goed presteren op sportief gebied, in de arena. De oude Grieken hadden het hen voorgedaan, de Olympische spelen zijn trouwens daarop gebaseerd.

Sport, of liever beweging is belangrijk om gezond te blijven en gezond te kunnen blijven denken tot op hoge leeftijd.

Problemen die samenhangen met onze cultuur en gewoonten, met onze voeding, met onze maatschappij kunnen ruimschoots worden gemilderd en zelfs worden voorkomen als men voldoende beweegt. Dat is zo voor wat betreft hart- en vaatziekten, kanker, obesitas, diabetes, reuma, jicht, storingen in de immuniteit, psychische breakdowns en burn-out enzoverder enzovoort.

Voorzichtig

Beweging is wel belangrijk, maar ze moet aangepast zijn aan de omstandigheden, het tijdstip, de leeftijd en de mogelijkheden. Je moet met een hernia niet willen hardlopen, dat is trouwens onmogelijk. Maar je moet wel de ideale omstandigheden zoeken om op een gezonde manier aan sport te doen. Flink wandelen in de natuur is dus verstandiger dan twee uur hardlopen langs een drukke weg, dat weet iedereen.

Het nazomertje is een ideale periode om een begin te maken met verstandige lichamelijke training. Sport is gezond, maar als het een obsessie wordt, kan het gevaarlijk zijn. Aan het strand, in de bergen, thuis in de tuin: er zijn zoveel mogelijkheden om een actief programma in te lassen tijdens de vakantie.

Hoe komt het toch dat sommige mensen echt bezeten zijn door sport, ze willen tegen beter weten in presteren, schatten zichzelf beter in dan ze zijn en doen op die manier hun lichaam pijn en veroorzaken problemen. De oorzaak ligt bij de endorfines die aangemaakt worden door sport. Die zorgen ervoor dat je kan overdrijven… maar goed is het allerminst.

Endorfines in de hersenen

Lichaamsbeweging heeft blijkbaar een bijzonder heftige psychologische reactie op het lichaam en op het handelen. Men neemt tegenwoordig aan dat dit wordt veroorzaakt door een groep chemische verbindingen die „endorfines” worden genoemd. Deze zijn scheikundig dicht verwant met de groep van de morfines, die bijzonder verslavend en sterk pijnstillend zijn. Men kwam tot deze ontdekking toen men ging zoeken naar de oorzaken van nicotineverslaving, waarbij gelijkaardige stoffen werden gevonden die verantwoordelijk zijn voor de verslaving.

Bij actieve sportlui die doorgedreven trainen, worden deze endorfines in grote mate aangetroffen in de hersenen en in het zenuwstelsel. In het lichaam zijn bovendien bepaalde receptoren, een soort ontvangstcentrales aanwezig, die er voor zorgen dat deze endorfines toegang krijgen tot bepaalde zenuwcellen.

Door lichamelijke training en langdurige herhaalde fysieke inspanningen, zoals bij sport, neemt de hoeveelheid van deze endorfines toe. Hoe meer men aan sport gaat doen, hoe groter het getal endorfines eigenlijk. Dat legt dan ook uit waarom sommige topsporters bij de aankomst er zo „high” uitzien. Dat is niet noodzakelijk als gevolg van het nemen van drugs. Neen, het lichaam heeft zijn eigen drugs gefabriceerd en de gevolgen zijn van buitenaf duidelijk te zien.

“Plezierige pijn”

Dat verklaart ook waarom harde en langdurige training die eigenlijk uitputtend en pijnlijk kan zijn, door velen als plezierig wordt ervaren. Dit verschijnsel heeft men in het vakjargon „runners high” genoemd. Een euforisch verschijnsel dat men veel aantreft bij harde joggers.

Deze hardlopers hebben, hoe langer ze er mee bezig zijn, hoe minder moeite ze hebben om door te gaan. Ze verkeren in een soort gelukzalige euforie en kunnen er blijven mee doorgaan. Ze hebben de indruk dat ze moeiteloos tot elke inspanning in staat zijn. Een dergelijk verschijnsel is ongetwijfeld het gevolg van de werking van de lichaamseigen endorfines.

Ook fysieke reacties

Endorfines hebben niet alleen een grote psychologische reactie tot gevolg, waardoor geen inspanning de sportbeoefenaars te groot wordt, er is ook een fysieke reactie. Deze endorfines staan naar verluidt in nauwe samenwerking met bepaalde endocriene klieren. Endorfines kunnen de werking van de hypofyse hinderen als regelaar van de hormoonafscheiding in verschillende delen van het lichaam. Daaruit kan verklaard worden hoe het komt dat bij vrouwen die actief, intens en langdurig aan sport doen, de hormonale huishouding overhoop kan zijn gehaald. Bij heel wat vrouwen is trouwens de menstruatie gestoord of blijft ze zelfs helemaal weg. Als dat zich voordoet is het goed hieromtrent contact op te nemen met een sportarts die het probleem kan onderzoeken en desgevallend een beter trainingsprogramma kan opstellen.

Hou rekening met signalen

Sport is bijzonder gezond, maar het kan dus ook je gezondheid en zelfs je leven in gevaar brengen. Doe dus op een verstandige manier aan sport. Dat wil zeggen dat:

  • Je moet stoppen als je je niet lekker voelt.
  • Als het buiten te warm is en je voortdurend dorst hebt.
  • Als je problemen hebt met de ademhaling.
  • Als je pijn hebt in de borststreek.
  • Als je erge hoofdpijn hebt of duizelig wordt.
  • Als je niet meer op één rechte lijn kan lopen of stappen.
  • Als je misselijk wordt.
  • Als je een gevoelsvermindering bemerkt in een of ander lichaamsdeel.
  • Als je hier of daar pijn krijgt in de spieren.

Maak een verstandig begin

Het is gemakkelijker uit eigen beweging dan op doktersadvies met sport of fysieke activiteiten te moeten beginnen. Je kan je eigen sporttak kiezen, je kan de frequentie van beoefenen bepalen en je kan langzaam toegroeien naar een soort ideaal ritme, waardoor je een goede conditie opbouwt en je weerstandsvermogen zal verbeteren. Met andere woorden je lichamelijke conditie verbetert waardoor ook je geestelijk prestatievermogen verhoogt en je vatbaarheid voor ziekten en vooral voor de moderne beschavingsziekten vermindert.

Als je sport op een verstandige manier in je leven inschakelt, hoeft het niets of niemand te hinderen. Je activiteiten hoeven er niet door in het gedrang te komen. Je bent gewend aan driemaal per dag te eten, dat kan misschien eenmaal in het gedrang komen doordat een dringende taak je roept, maar toch blijven de maaltijden deel uitmaken van het vaste ritmische levenspatroon, net als slapen en werken. Lichamelijke activiteiten als sport zouden op dezelfde wijze met de regelmaat van een klok deel moeten uitmaken van het levenspatroon. Er zou veel minder ellende en ziekte zijn en de meesten zouden zich ook gelukkiger voelen.

Hoe doe je dat?

  • Begin langzaam en met mate, verhoog je ritme en de belasting progressief en ga niet als een gek te keer van de eerste dag.
  • Train tijdens de vakantie ook plots niet veel meer dan je gewend bent en begin er niet mee alsof alle duivels zijn losgelaten.
  • Denk er ook aan dat er heel wat gezonde sporten bestaan: zwemmen, turnen, roeien, fietsen, balspelen. Joggen alleen is niet zalig makend.

Op die manier kan sport in ruime mate bijdragen om je gezondheid te verbeteren en je gezond te houden.

Gerelateerde artikelen

Gerelateerde

Hoe je snotvalling sneller genezen?

Het moment is aangebroken om dozen wegwerpzakdoekjes aan te schaffen. De rekken in de supermarkt waar deze bekende “familiedozen” uitgestald staan, worden langzamerhand leger. Eigenlijk niet zo langzaam, maar zienderogen. Dat wil wat zeggen: meer verkoudheden en...

Lees meer

Hop en zaagpalm beschermen je prostaat

Niemand ziet ze graag komen: de leeftijd. Niemand ziet het graag gebeuren: de ongemakken die ermee gepaard gaan. We willen het wel, maar we hebben hier nog het eeuwige leven niet, met alle gevolgen vandien. Vrouwen zijn bang van veroudering omwille van de menopauze,...

Lees meer

Hoe verklein je de kans op kanker?

Sommigen zijn zelfs beschroomd om de naam van de ziekte voluit te noemen en dus beschrijven ze het als de ziekte met de letter “K”. Kanker is inderdaad een probleem dat veel mensen treft. Het staat nog altijd op nummer twee van de lijst met dodelijkste ziekten in...

Lees meer

Roken maakt jongeren impotent

Het rijtje met de negatieve gevolgen van roken wordt elke dag langer. Van miskraam, tot osteoporose en slechte tanden bij de nakomelingen van rokende moeders. Desondanks worden waarschuwingen in de wind geslagen, vooral door jonge mensen, zelfs kinderen. Het slaat...

Lees meer