Zolang er geen problemen zijn beschouwen we alles ongeveer als vanzelfsprekend. Pas als er in je eigen kring iets gebeurt, schrik je. Niemand staat er eigenlijk bij stil, maar het skelet dat zoveel te verduren krijgt, laat heel veel ingrepen en mishandelingen toe, tot… het tot een breuk komt. Bij valpartijen of auto-accidenten is dat vanzelfsprekend, maar er komen ook spontane breuken voor waarbij het trauma zelf niet zo daverend was.
Iedereen heeft wel al gehoord van spontane breuken die vooral optreden bij oudere personen. Soms komen deze trauma’s ook voor bij kleine ongelukjes zoals een lichte val of struikelen, zelfs bij licht hoesten kan het al gebeuren dat een breuk van een paar ribben wordt vastgesteld. Deze ziekte is het gevolg van te weinig kalkafzetting in de botten, een proces dat zich progressief manifesteert naarmate de patiënt ouder wordt. Het is niet abnormaal dat de botmassa afneemt naarmate men ouder wordt. De structuur van merggedeelte van het been wordt minder en dunner en met de schors gebeurt eigenlijk hetzelfde. In feite blijft de uiterlijke vorm van het bot behouden, maar van binnenuit wijzigt zich een en ander: osteoporose heet dat. Wat doe je eraan?
Vooral vrouwen die last hebben met de hormoonspiegel moeten alert zijn in verband met spontane breuken. Kalkrijke voeding is aan te bevelen. Intensief aan sport doen, driemaal in de week, versterkt het skelet enorm. Suiker vermindert de kalkabsorptie. Wees er voorzichtig mee.
De overgangsjaren
De meest voorkomende vorm van osteoporose is de primaire vorm die voornamelijk wordt vastgesteld bij vrouwen in de overgangsjaren. Deze menopauzale klachten kunnen ook kunstmatig optreden bij vrouwen van wie de eierstokken operatief werden verwijderd. Deze involutieve osteoporose is het gevolg van een vermindering van de oestrogeenproductie waardoor meer bot wordt afgebouwd dan aangemaakt. De calciumabsorptie is hierdoor gestoord. Men mag proberen kalk in te nemen, de uitscheiding van calcium zal groter blijven dan de absorptie. Er is dus een endocriene storing.
Wat doe je daaraan, kan je verhinderen dat je skelet bij wijze van spreken verschrompelt en dat je gemakkelijk botten breekt?
Bij osteoporose kan ook pijn optreden. Soms voelt de patiënt in maanden niets, om dan weer in alle hevigheid de kwaal te voelen toeslaan. De ziekte is eigenlijk niets ernstig, behalve wanneer breuken optreden. Het kan lang duren vooraleer dit hersteld wordt. Vaak zal de arts oestrogenen toedienen, wat sommigen dan weer niet gunstig vinden en er de voorkeur aan geven de lichaamseigen hormoonproductie te stimuleren, door de bijnieren een zetje te geven. In elk geval moet de patiënt zich verlaten op de arts die een gepaste medicatie zal uitstippelen. Je kan natuurlijk beter voorkomen dan genezen en het niet zover laten komen. De natuur kunnen we niet veranderen, het verouderingsproces uitschakelen ook niet, wel uitstellen en de kwaliteit van de veroudering gevoelig verbeteren.
Doe aan sport
Uit onderzoeken in Canada werd duidelijk dat bij patiënten die driemaal per week aan sport doen osteoporose veel minder, of liever haast niet voorkomt. Drie uur per week blijkt dan toch een noodzakelijk ritme te zijn.
Aan een universiteitskliniek werd een groep dames en heren onderzocht die gedurende een jaar driemaal per week gedurende een uur aerobic beoefende. U kent het allemaal: ritmisch op muziek turnoefeningen doen, in een hoog tempo. Je moet dat tempo uiteraard kiezen in functie van je leeftijd, maar gebleken is dat het calciummetabolisme zich herstelt, dat de botaangroei wordt gestimuleerd en dat de oestrogeenspiegel in het bloed verhoogd was. Met andere woorden, deze patiënten werden jonger door sport.
Zelfs vrouwen van boven de vijftig hadden na een jaar sporten een sterker skelet dan tevoren en waren dus ook minder gevoelig voor breuken en verwondingen. Uiteraard was er ook een gunstig gevolg op hart- en bloedvaten en zelfs de algemene tonus en weerstand tegen ziekten was gevoelig verbeterd. Daarom de raad die deze artsen geven: vrouwen vanaf de leeftijd van veertig zouden geregeld meermaals in de week een uurtje intensief moeten trainen. Veel vrouwenkwaaltjes zouden daardoor milder verlopen en of uitgesteld worden. Het humeur zou er ook door verbeteren en depressies verdwijnen, wat uiteindelijk iedereen in het gezin ongetwijfeld zal waarderen.
Vitamine D, calcium en suiker
Vanaf de leeftijd van ongeveer 35 jaar gaat het bergaf met de botdensiteit. In tegenstelling tot wat algemeen wordt gedacht zijn er ook jongeren die last hebben van osteoporose en dat is doorgaans het gevolg van hun levensstijl.
Roken, drugs, te veel frisdrank en suikerhoudend voedsel zoals snoep, gebak en junkfood vertragen of verhinderen de calciumabsorptie of bouwen zelfs het skelet af.
Niemand zou dat verwachten, maar ook roken is nadelig voor het skelet omdat daardoor te weinig vitamine C en D in het lichaam wordt opgenomen, wat nadelig is voor de botdensiteit.
Je mag dan nog bewegen zoveel je wil en calcium innemen, toch verspeel je kostbare mineralen door tabak.
Ook langdurig gebruik van antibiotica, plus gebruik van cortisone, psychofarmaca, laxeermiddelen, plasmiddelen en “de pil” maken dat de absorptie van calcium kan verstoord zijn en dus vroeg of laat tot osteoporose en gemakkelijke botbreuken leiden. Vandaar ook dat de overgang met een verstoring van het oestrogeenniveau een risicoperiode is.
Ook het drinken van te veel koffie zorgt voor een verhoogde uitscheiding van calcium. Beperk je dus, hoe gezond koffie ook mag wezen. Hetzelfde met geraffineerde suikers en fructose, het verzuurt het lichaam en onttrekt belangrijke mineralen aan het bot. Let ook op de lekkernijen die je in de reformhandel vindt, want veel producten bevatten toegevoegde fructose. Dat nadeel krijg je niet als je fruit eet, dat ook natuurlijke fructose bevat.
Vermijd suiker, het ondermijnt je skelet
Het is bekend dat suiker een kalkrover is. Alles wat verzurend is kan ten koste van de botdensiteit gaan. Alkaliserend eten is daarom van belang. Een beetje tegenstrijdig is dat calcium vooral aangevoerd wordt door zuivelproducten, terwijl melk en kaas op zich wel in het verzurend rijtje zit. Het is een kwestie van evenwicht en dat kan je bekomen door bijvoorbeeld ruim voldoende fruit en groenten te eten. Groene bladgroenten zijn ook alkaliserend en brengen eveneens calcium aan, zoals ook noten. Dus dagelijks voldoende groenten en noten, ook zuivel zoals yoghurt, kaas (bij voorkeur geitenkaas voor wie een moeilijke vertering heeft) en kwark.
Calcium kan pas goed opgenomen worden als er ook voldoende vitamine D is. De zon zorgt ervoor. Een kwartier tot een half uurtje in de zon vertoeven met blote handen en onbedekt hoofd is al een stap in de goede richting. Ook vis en levertraan is een goede bron van vitamine D, tevens vitamine A.
En tenslotte moet ook gedacht worden aan vitamine K2. Deze belangrijke vitamine gaat zowel botontkalking als aderverkalking tegen. Het zuivert de bloedvaten en stopt het calcium in de botten. Kwark, zuurkool, natto, yoghurt zijn goede bronnen van vitamine K2. En vergeet ook de gedroogde pruimen en dadels niet, omdat ze boor bevatten, dat in staat is het botverlies om te keren.
Een tip: Vitamine D en vitamine K2 Forte van Fytobell.
Je vindt zowel vitamine K2 Forte als vitamine D van Fytobell in de apotheek.
Vitamine D met CNK-bestelnummer: 3091-527.
Vitamine K2 Forte met CNK-bestelnummer: 2595-858.
Je kunt zowel vitamine K2 Forte als vitamine D online bestellen via www.almed.be of via www.boverte.com.
Je skelet zal dat waarderen.