jan 5, 2023 | Gezondheid, Voeding | 0 Reacties

Hoe kies je voor veiligheid en gezondheid aan tafel?

Het begin van het jaar biedt iedereen een geweldige kans om goede voornemens te maken. Die zijn doorgaans het gevolg van feiten of vaststellingen waarover men geen goed gevoel had: gezondheid, relaties, functioneren, tijdsgebruik, studies, werk woning, hobby’s enz.  Vooral gezondheid is een geliefkoosd terrein om het anders te gaan doen: slanker worden, gezonder koken, gezonder eten, meer bewegen, stoppen met roken, minder alcohol gebruiken, meer ontspannen.

Bij het begin van het nieuwe jaar worden altijd goede voornemens gemaakt. Men wil men een schone lei beginnen en het beter doen dan tevoren. Gezondheid staat daarbij vooraan. Maar het begint met kennis en nadien de toepassing ervan.

Het dient allemaal één en hetzelfde doel: zich beter voelen, gezonder worden, meer vrede hebben met zichzelf en daar de vruchten van plukken. Maar het is duidelijk, want met stip op één staat gezondheid ver bovenaan het lijstje. Daar speelt het eten en de wijze waarop het wordt gekozen en klaar gemaakt een hoofdrol in.

Hygiëne

Het is niet enkel de kwaliteit van het voedsel, de keuze tussen wat gezond is en zou moeten zijn, en tussen vegetarisch of klassiek vleesmenu dat van belang is, ook de wijze waarop het wordt klaar gemaakt en bewaard is essentieel. Daarvoor is informatie en vooral motivatie nodig. Want te veel mensen zijn er te gerust in: ik heb het voedsel gekocht, ik zet het in de koelkast en dus zal het wel voldoende en goed zijn.

Maar daar begint het. De nonchalance waarmee men over voeding denkt en de wijze waarop dit wordt klaar gemaakt is even bepalend voor het resultaat: goed etiketten lezen, goed kiezen en goed bewaren en voorbereiden maken het plaatje compleet. Pas als alle elementen zijn afgevinkt, kan men met een gerust gemoed aan tafel gaan en zich kiplekker voeden en voelen.

Maar het begint al bij de bewaring, de toestand van de keuken en het hanteren van voedsel: zo weinig mogelijk kansen bieden aan bacteriën. Hygiëne dus, maar hoe

Verhitten doodt bacteriën.

Het gevaar schuilt in de temperatuurzone tussen 10° en 55 °C. Dat wil echter niet zeggen dat beneden de 10 en boven de 55 °C geen vermenigvuldiging meer kan optreden. Verder is uiterste zindelijkheid van belang en hygiëne is kapitaal. Vergeet echter niet dat niet alle bacteriën gedood kunnen worden door verhitting. Sommige producten koken of bakken niet lang genoeg, zodat het toch nog van belang blijft hoe hygiënisch je tewerk gaat.

Het moet vanzelfsprekend zijn dat iemand die kookt of met voedsel bezig is, eerst de handen wast met water en zeep en ze langdurig afspoelt en afdroogt aan een schone handdoek. In de keuken mogen er geen handdoeken zijn die niet brandschoon zijn en afwasborsteltjes en schoteldoeken moeten geregeld worden afgekookt en vernieuwd.

Een schoteldoek dat op de grond is gevallen, moet eerst worden afgekookt en een vaatdoek die uit de handen slipt en op de grond ligt, is niet meer geschikt om de vaat mee af te drogen of voedsel in te wikkelen om het water uit te verwijderen.

Hoe diepvriesvoedsel hanteren?

Bij het ontdooien van diepvriesmaaltijden wordt ook nog wel eens gezondigd. De koudeketting mag niet of toch niet te lang onderbroken worden. Van het warenhuis meteen weer in de diepvriezer en als je zelfgemaakte maaltijden invriest, moet dat heel snel en heel diepgevroren gebeuren. Net onder nul is geen diepvries. Het vriesvakje van de koelkast is hiervoor niet geschikt, omdat de temperatuur daarvoor niet laag genoeg gaat.

Als je diepvriesmaaltijden niet goed ontvriest, niet goed bewaart en niet goed klaar maakt, kan zich op heel korte tijd een microbenbom ontwikkelen. Ook in de eigen keuken kan je dus fouten maken die de gezondheid bedreigen en de feestvreugde kunnen aantasten.

Ook de koelkast koel houden

Maar ook voedsel dat in de koelkast wordt bewaard, moet koel genoeg staan. Zo mag de temperatuur er liefst niet hoger dan 7 graden komen en beter nog niet hoger dan 4 graden, wat ideaal is.

Veel mensen hebben de neiging daar nu tegen te zondigen, omdat de prijs van elektriciteit onmenselijk hoog is geworden.

Vermijd ook dat producten in contact komen met elkaar. Zo riskeer je niet dat een mogelijke besmetting van het ene voedsel in het andere overgaat.

Rauwe producten kunnen ook drager zijn van kiemen en het is nodig die altijd eerst te wassen en vooral ook de handen te wassen als je met rauwe producten in contact bent geweest.

Voedsel dat gekookt of gebraden werd en je warm wenst te houden moet op hoge temperatuur warm worden gehouden en niet op kamertemperatuur. Dus moet je dit voedsel tot boven de 70 graden houden. Dus kan je ze beter in grote hoeveelheden laten staan, zodat de afkoeling trager verloopt. Ofwel moet je ze toch in kleine porties verdelen en meteen snel afkoelen tot beneden de 10 graden. Want op die manier worden epidemieën overgebracht door sommige gaarkeukens die hun maaltijden langer van tevoren klaar maken. Een C. Perfringens (closgtridum perfringens is een bacterie die verantwoordelijk is voor de meeste voedselvergiftigingen).kan op die manier kans tot kiemen krijgen.

Hou rekening met volgende tips:

  • Je moet er ook voor zorgen dat kip, kalkoen, feestgebraad ook van binnen goed verhit werd, anders is de buitenkant wel veilig terwijl het kwaad aan de binnenkant schuilt.
  • Ontdooide eetwaren mogen nooit opnieuw worden ingevroren. Nooit ofte nimmer, want als je dit opnieuw gaat ontdooien om een tweede of een derde maal klaar te maken volgt een bacterie-explosie.
  • Ontdooien kan je beter in een magnetron doen en zeker niet op kamertemperatuur. Het voedsel krijgt te veel de kans om kiemen tot ontwikkeling te laten komen.

Exotisch voedsel: vaak besmettingsgevaar

Natuurlijk zijn er Chinese restaurants die zeer hygiënisch tewerk gaan. Uiteraard zijn er gewetensvolle koks in exotische instellingen, maar er zijn ook andere gelegenheden waar tijdens het jaareinde en het begin van het jaar druk gevierd en gegeten wordt.

Het Chinese-restaurant-syndroom is voldoende bij iedereen bekend als gevolg van het te kwistig gebruik maken van glutamaat, een smaakversterker die het voedsel een pittiger en kruidiger smaak geeft. Maar dat is niet alles.

Door onhygiënisch tewerk te gaan, kunnen besmettingen ontstaan die enkel en alleen het gevolg zijn van onkundige of gewetenloze koks in dergelijke instellingen. Kies dus heel goed uit waar je gaat eten.

Zo bestaat er een voedselvergiftiging die typisch is voor Chinees-Indische restaurants met een zeer korte incubatietijd: veroorzaakt door de Bacillus Cereus.

De incubatietijd is meestal beperkt tot 1 à vijf uur. Je kan in het restaurant zelf al ziek worden, of kort na de thuiskomst. Dat is meestal het gevolg van het feit dat in die exotische restaurants de rijst meestal in grote hoeveelheden wordt klaar gemaakt. Men laat nadien de rijst een dag drogen op kamertemperatuur. Bij het opdienen de volgende dag wordt diezelfde rijst even opgewarmd of gekookt. Door het opnieuw koken van de rijst worden de sporen van de bacterie Cereus die er vaak in grote getal in aanwezig zijn niet gedood, maar precies wel geactiveerd. Als de rijst dan op kamertemperatuur gedroogd wordt, ontkiemen de sporen en vormen nieuwe bacteriën die vervolgens in de opgewarmde rijst toxines produceren. Dit toxine is heel goed bestand tegen hitte want uit laboproeven bleek dat ze nog actief was na een verhittingsproef van 121 graden gedurende anderhalf uur. Deze bacterie wordt dus niet gedood door de rijst te bakken.

Er ontstaan dan buikkrampen, misselijkheid, waterdunne diarree, maar geen braakneigingen.

Ook bij de bacterie C. Perfringens kunnen andere levensmiddelen zoals puddingen, koolhydraatrijke desserts, sausen, soepen, vlees- en gevogeltegerechten en zowel rauwe als gekookte groenten zijn betrokken.

Hier moet gezegd dat de slechte bewaartechniek: het op kamertemperatuur bewaren van gekookte of gebakken producten de echte oorzaak is van de explosie van bacteriën.

Een goede hygiëne zowel bij het uitkiezen van de basisproducten, de bereiding, het afkoelen, de bewaring en uiteindelijk het opdienen, is van groot belang voor de gezondheid en het feit dat men de feestweken compleet vreugdevol en gezond zal af kunnen sluiten.

Gerelateerde artikelen

Gerelateerde