jun 1, 2022 | Alle tips | 0 Reacties

Examenstress: als het begint te nijpen

De moeilijkste periode van het jaar is er weer. De lange weekends zijn voorbij, de zomer is in aantocht en het zweet barst uit alle poriën: voor de studenten en leerlingen en dat is begrijpelijk. Want zij moeten weer bewijzen dat ze bestand zijn tegen de examenvragen.

Dat is wat anders dan festivals bezoeken, uitgaan en tot een kot in de nacht vreugde maken om dan in datzelfde kot in de nacht op je kot te landen.

Het kon niet blijven duren en daar is dan het uur, of liever zijn de weken van de waarheid. Wie het de rest van het jaar uitgezongen heeft en het niet voor mekaar kreeg in de boeken te duiken en een ordentelijk studieplan te volgen, zal daar nu met het zweet in de handen moeten aan beginnen. De vraag is dan maar of er nog “beginnen aan” is, want het jonge brein kan wel veel stockeren, maar het botst toch ook op fysieke grenzen. De verhalen over leerlingen en studenten die de leerstof amper moesten lezen en ze hadden het door en gememoriseerd, zijn eerder zeldzaam en meestal onjuist. Het brein heeft tijd nodig om iets te begrijpen, te verwerken en nadien te stockeren om het ten gepasten tijde weer te kunnen opdiepen.

Typisch voor deze periode van het jaar: de examenstress slaat toe. Veel studenten worden daar ongemakkelijk, sommigen zelfs ziek van. Maar, vergeet het niet: het is nooit te laat om er tegenaan te gaan, maar dan wel op een planmatige manier.

Studenten weten dat ook. Ze begrijpen maar al te goed dat mirakels niet bestaan en dat er tijd nodig is om de leerstof te verwerken. Dat verwerken doe je best zonder stress, want stress is niet enkel een probleem om zich goed te voelen, rustig te blijven en te kunnen studeren, het is ook een oorzaak waarom zoveel jongelui precies op dit moment door het lint gaan.

Stress is een verzamelnaam

Stress is niet enkel een moment of een periode van zenuwachtigheid zoals sommigen dat bekijken. Stress kan een kettingreactie van symptomen in gang zetten: hoofdpijn, slapeloosheid, hartkloppingen, misselijkheid, zwetende handen en oksels, moeilijke spijsvertering, braakneigingen, kortademigheid, buikpijn en diarree, pijn in de nek en de lage rug, trillingen in de handen en beven, jeukende huid en rode vlekken in de hals en de armen, spraakstoornissen en gebrek aan concentratie. Dat is dus niet niks als je daarmee aan de examenperiode moet beginnen en bergen stof moet memoriseren.

Hogescholen en universiteiten weten dat ook en daarom hebben sommige afdelingen en instituten een speciale dienst in het leven geroepen waar slachtoffers van examenstress terecht kunnen om hun nood te klagen en vooral goede tips te krijgen om aan de slag te gaan en te maken wat ervan te maken valt. Dat is namelijk het punt: je kunt niet in een paar weken inhalen en goed maken wat je in de rest van het jaar verwaarloosd hebt. Toch zal het moeten en dan kan je er maar het beste proberen van te maken.

Gebrek aan vertrouwen

De oorzaak van al die problemen is gebrek aan vertrouwen, er geen zicht meer op hebben waardoor faalangst ontstaat. Menig student ziet in de examenperiode zijn jaar aan diggelen gaan… “Ik heb het verprutst”. Doorgaans is dat ook wel zo, tenzij er van bij de aanvang een verkeerde studiekeuze was. Dan kun je het maar beter toch proberen, er het beste van te maken en lukt het niet volgend jaar anders kiezen en je leven heroriënteren.

Door het gebrek aan zelfvertrouwen op dat ogenblik worden door de bijnieren extra stresshormonen het zogenaamde cortisol aangemaakt. Deze hormonen zorgen voor een acuut gevoel van gevaar, faalangst, de kans om te zakken en het jaar te moeten overdoen. Slapeloosheid met gebrek aan vertrouwen zorgen voor een negatieve spiraal waarbij angstgevoelens opduiken met de vermelde fysieke reacties als mogelijk bijverschijnsel, plus het onvermogen om te kunnen studeren. Een complete black-out is niet onmogelijk. Je ziet het vaak dat “studenten van de laatste minuut” als ze voor de prof zitten of voor het blad papier, een complete black-out krijgen, zelfs niet meer weten wie Napoleon was, bij wijze van spreken.

Sommigen beginnen te beven, zijn zelfs niet meer in staat iets op te schrijven. Of ze gaan hyperventileren als ze voor de prof zitten. Het is geen zeldzaamheid dat een student op dat moment weggevoerd moet worden naar het ziekenhuis. Er is niets ernstigs aan de hand, het was de stress, veroorzaakt door een slechte planning, laattijdige start en gebrek aan vertrouwen.

Een beetje spanning is normaal

Een examen is geen kermis, geen festival, geen kommerloze tijd. Dat is normaal. Trouwens, je hebt wel een soort prikkel nodig om eraan te beginnen, je te concentreren en de studietijd mooi en succesvol af te ronden. Het mag evenwel niet uit de hand lopen en niet leiden tot catastrofes, die ook jammer genoeg voorkomen. We noemen dat eu-stress, dat is de gezonde stress die de aandacht scherp houdt, maakt dat je focust op prioritaire dingen en dat je mits goede planning, je succesvol kan studeren.

Door wat wordt die eu-stress gevoed? Door zelfvertrouwen. Het is pas als je denkt niet te zullen slagen, dat je het in die korte bloktijd niet kan verwerken en dat de resultaten navenant zullen zijn, dat de negatieve stress kan toeslaan. Dat komt omdat de realistische verwachtingen negatief zullen uitvallen. Dan komt het tot negatieve stress. Hoe kun je die negatieve stress ombuigen tot meer energie, zelfvertrouwen en daardoor een grotere kans op slagen?

Voorkom faalangst

Om ergens in te slagen, moet je er in geloven. Dat is met alles in het leven. Wie herinnert zich niet de uitspraak in de bijbel: “Mocht je geloof hebben als een mosterdzaadje, je zou tegen de bergen zeggen verplaats je en het zou gebeuren”. Dat wijst erop dat gedachten enorme krachten opleveren.

Alles begint met een goed plan, maar je kan het pas succesvol ten uitvoer brengen als je erin gelooft. Niemand begint aan de voorbereiding van een vakantie als je zeker weet dat je niet op vakantie kan vertrekken omdat de omstandigheden of de financiën het niet toelaten. Dat betekent: het plan moet realistisch zijn, je moet je goed voorbereiden en daarom moet je erin geloven.

Geloof in de zaak neemt ook angst weg en dat is het wat veel studenten blokkeert in de examenperiode. Ze vrezen ervoor, ze geloven er niet meer in, ze krijgen angst en ze blokkeren. Hoe wil je daarmee succesvol kunnen studeren. Voor middelbare scholieren wordt het aantal studenten met faalangst oftewel examenstress op ongeveer tien percent berekend, maar voor het hoger en universitaire onderwijs lijkt dat op te klimmen tot 25 percent. Dat betekent dat één op de vier studenten op universitair niveau het niet meer ziet zitten. Ofwel slaan ze tilt, ofwel beginnen ze eraan met de moed der wanhoop zonder een degelijk plan, zonder het geloof in het eigen kunnen en de goede afloop.

Dag en nacht gaan studeren is geen oplossing. De hersenen hebben maar een bepaalde opnamecapaciteit en bovendien moeten ze het ook nog eens stockeren zodat je het later kunt opdiepen. Dat beantwoordt aan fysieke wetten en die kunnen ook nog eens gehinderd worden door ongezond gedrag. Denk niet dat je de nacht voor het examen alles in het geheugen kan proppen en er dan probleemloos op het examen mee voor de dag komen. Dat lukt beslist niet. Dat weten de studenten ook wel en ze beginnen eraan met de moed der wanhoop, terwijl ze eigenlijk vrezen dat het slecht afloopt. Dat is de oorzaak van de faalangst, van de examenstress.

Het begint met geloof in je mogelijkheden

Faalangst en examenstress zijn doorgaans het gevolg van slechte ervaringen. Woede thuis, vergeleken worden met andere broers of zussen, of buren. De ouders willen natuurlijk uitpakken met je successen, maar jij gelooft er zelf niet meer in. Tussen dat spanningsveld dreigt de mislukking te ontstaan. Veelal ontstaat een vluchtreactie: je zegt thuis dat alles OK is, terwijl je er zelf niet meer in gelooft.

Je vreest ook de negatieve reacties van thuis, van buren, van vrienden die je zullen uitlachen of pesten omdat het niet gelukt is. En de negatieve spiraal is in gang gezet. Dat leidt uiteindelijk tot fysieke reacties en zelfs tot black-out: je krijgt er niets meer in. Je wordt ziek en dat kan voor sommigen een welgekomen uitvlucht zijn voor het thuisfront: ik kon niet meer, want ik ben ziek geworden.

En toch kun je er iets aan doen. Het is eigenlijk niet te laat, als je nu doordacht handelt, werkt aan je gezondheid en je geest openstelt om informatie te verwerken. Je moet dat wel planmatig doen en daarbij ook je fysieke gezondheid ondersteunen.

In een volgend artikel meer daarover.

En een goeie raad om wat rustiger te worden en vertrouwen te krijgen in je zelf en je mogelijkheden is de rust verschaffende Passiflora.

Een tip: Passibell van Fytobell om er weer tegenaan te kunnen gaan.

Je vindt Passibell van Fytobell in de apotheek met CNK-bestelnummer: 2899-953.

Of je kan Passibell ook online bestellen via www.fytobell.be of via www.boverte.com.

Wedden dat de examens lukken?

Gerelateerde artikelen

Gerelateerde

Hoe je snotvalling sneller genezen?

Het moment is aangebroken om dozen wegwerpzakdoekjes aan te schaffen. De rekken in de supermarkt waar deze bekende “familiedozen” uitgestald staan, worden langzamerhand leger. Eigenlijk niet zo langzaam, maar zienderogen. Dat wil wat zeggen: meer verkoudheden en...

Lees meer

Hop en zaagpalm beschermen je prostaat

Niemand ziet ze graag komen: de leeftijd. Niemand ziet het graag gebeuren: de ongemakken die ermee gepaard gaan. We willen het wel, maar we hebben hier nog het eeuwige leven niet, met alle gevolgen vandien. Vrouwen zijn bang van veroudering omwille van de menopauze,...

Lees meer

Hoe verklein je de kans op kanker?

Sommigen zijn zelfs beschroomd om de naam van de ziekte voluit te noemen en dus beschrijven ze het als de ziekte met de letter “K”. Kanker is inderdaad een probleem dat veel mensen treft. Het staat nog altijd op nummer twee van de lijst met dodelijkste ziekten in...

Lees meer

Roken maakt jongeren impotent

Het rijtje met de negatieve gevolgen van roken wordt elke dag langer. Van miskraam, tot osteoporose en slechte tanden bij de nakomelingen van rokende moeders. Desondanks worden waarschuwingen in de wind geslagen, vooral door jonge mensen, zelfs kinderen. Het slaat...

Lees meer

De wondere kracht van probiotica

Voor gezond zenuwstelsel, brein, longen, spijsvertering, slaap, bloedvaten en immuniteit Zonder bacteriën geen leven. Misschien klinkt het vreemd, maar hoe maak je anders brood, kaas, wijn, en compost voor een vruchtbare bodem? Er zijn natuurlijk bacteriën die ons...

Lees meer