De zomer is er eindelijk, of wat er moet voor doorgaan tenminste, althans voor één week. Het zou willen lukken: de zomervakantie is voorbij en… de zomer komt eraan, hoe kort het eigenlijk ook zal zijn. Maar dat betekent ook zon, misschien zee, naar buiten misschien toch nog een beetje vakantie, zeker voor de grootouders nu scholen heropgestart zijn en dat is een toverwoord voor iedereen. Er zijn maar weinig mensen die er niet lang hebben naar uitgekeken, de beloning van een jaar lang onverdroten en vaak in moeilijke en soms in ongezonde omstandigheden werken en zweten en hopen dat de corona aan iedereen voorbij gaat.
Een weekje zon: voor sommigen is dat languit op het strand gaan liggen, voor anderen rondrijden met de wagen, anderen zijn tevreden als ze in hun tuintje kunnen schoffelen en weer anderen zien er naar uit een jaarlijks bezoek aan de familie of vrienden in het buitenland te brengen. Toch heeft men in de toeristische industrie een wijziging waargenomen en dat is niet enkel het gevolg van corona. Met name, de bestemming van heel wat mensen wijzigt zich, terwijl de budgetten anders besteed worden, maar vooral de inhoud die velen aan vakantie geven ziet er tegenwoordig heel anders uit dan dat voor een vijftal jaar het geval was en zeker voor het coronatijdsperk.
Aan het strand, in de Ardennen of thuis in de tuin: er zijn zoveel mogelijkheden om actief te bewegen en zeker nu er een nazomertje aankomt, is dat een ideaal gezondheidsprogramma.
Meer sport in de vrije tijd
Voor velen is een languit-in-de-zon liggende vakantie omgebouwd tot een actieve doe-vakantie met sportactiviteiten en vooral beweging die nuttig is voor de gezondheid. Men heeft meer aandacht voor het lichaam terwijl ook de geest tot rust moet komen. Sport is daarbij de uitgelezen voorkeur voor de meesten. Dat is prachtig, maar houdt ook gevaren in. Je kan niet een heel jaar stil zitten en dan plots tijdens de vakantie er alles willen uithalen. Dat kan vaak meer schade berokkenen dan het nuttig is. Als je voor een sportieve vakantie kiest, moet je weten hoe je het doet. Je kan trouwens een combinatie van vakantievormen nastreven en zowel op gezonde voeding letten, sportief zijn, van de zon profiteren en terzelfder tijd mooi bruin worden zonder te verbranden, terwijl tijdens de vakantie een begin kan gemaakt worden met goede voornemens die voor de rest van het jaar als leidraad kunnen dienen. Tijdens het werkjaar ook wat sportiever blijven kan nooit kwaad, vooral niet als de sport met verstand en regelmaat beoefend wordt.
Aan conditie werken
Sport draagt ertoe bij dat het lichaam in conditie blijft. Conditietraining is tegenwoordig het modewoord voor wie zijn gezondheid een dienst wil bewijzen en „in” wil zijn. Iemand die de dag van vandaag niet aan sport doet, kan niet meer mee, wordt als niet-modern bestempeld. Met andere woorden, actief aan sport doen is een modeverschijnsel geworden. Voor sommigen is het dat niet alleen, maar is het gewoon een uiting van hun gemotiveerdheid om hun gezondheid echt op peil te houden. Ze hebben gelijk, sport is er nodig. Dat hebben we in alle toonhoogten en -laagten trouwens al meerdere keren bezongen. Toch kun je ook overdrijven en het is geen zeldzaamheid dat ernstige ongelukken gebeuren als gevolg van overdreven of ondoordacht sporten.
Sommigen verkiezen een luie, anderen een sportieve vakantie. Dat laatste is bijzonder toe te juichen, maar zeker voor mensen op leeftijd, de grootouders, is het beter eerst overleg te plegen met hun arts, of kinesist om geen brokken te maken, anders zou de sport zich wel eens tegen jou kunnen keren. Sport is gezond, maar vooral als het doordacht en met mate gebeurt.
Iemand die aan zijn conditie wil werken zou dat eigenlijk best in gezinsverband doen. Op die manier wordt iedereen erbij betrokken en worden minder domheden begaan. Men moet zich dan aan elkaars ritme aanpassen en er is een wederzijdse controle die iedereen beschermt tegen overdrijving. Grootouders die met hun kleinkinderen op vakantie gaan zijn wat dat betreft in het voordeel: met heel kleine kinderen erbij kun je moeilijk overdrijven. Er kan zelfs een sportief competitie-element worden ingebouwd, waardoor de pret nog verhoogd wordt.
Verstandige training
Trainen is de goede manier om zijn lichamelijke conditie te verbeteren. Training kan echter ook verslavend werken. Die verslaving kan nuttig zijn in die zin dat men er door aangespoord blijft om voort te doen, om elke week, of beter nog, verschillende keren per week, misschien zelfs dagelijks, te gaan trainen. De conditie blijft er met anderen woorden, door op peil. Die verslavende werking kan echter ook negatieve gevolgen hebben. Sommigen raken er zodanig door bezeten dat ze echt aan overtraining gaan doen.
Een uitgebreid onderzoek onder joggers in de Verenigde Staten, heeft aan het licht gebracht, dat in hun midden meer echtscheidingen voorkomen dan onder de rest van de niet-sportieve maatschappij. In een medisch vakblad in Canada werd de rage van het hardlopen beschouwd als de mannelijke tegenhanger van het welbekende anorexia nervosa, dat veel onder vrouwen voorkomt. Zij willen geobsedeerd blijven vasten, terwijl de mannen geobsedeerd willen blijven rondcrossen.
Deze obsessie is vooral sterk onder mannen tussen dertig en vijftig jaar.
Sport is beslist gezond, maar als de grenzen van het gezond verstand worden overschreden, kan je gezondheid er inderdaad door in gevaar komen. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als je gaat lopen in slechte weersomstandigheden of onbeschermd tijdens grote hitte, of als je langer en harder traint dan waartegen je lichaam is opgewassen. Er zijn zelfs mannen van boven de zestig, zelfs meer dan zeventig jaar die met rood aangelopen gezicht nog altijd hardlopen alsof ze dertig zijn. Daar is geen voordeel meer uit te halen, maar wel risico.
Niet als je ziek of verzwakt bent
Trainen als je ziek bent, griep hebt of zelfs een grote verkoudheid, is gevaarlijk. De lichamelijke conditie verzwakt aanzienlijk tijdens een ziekte, zelfs al is dat maar een verkoudheid. Toch blijken in dergelijke moeilijke omstandigheden nog altijd mensen te zijn die zich niet gewonnen geven en ondanks problemen die zelfs voor de toeschouwer gemakkelijk te observeren vallen, niet willen afgeven, blijven doortrainen, niet ophouden. De endorfines die vrijgemaakt worden tijdens het sporten zorgen voor een soort roes, waardoor men niet meer in staat is objectief de gevaren te zien. Fanatiek sporten is nooit goed trouwens. Veel jonge mensen hebben daardoor een hypotheek gelegd op hun toekomst en hun gezondheid. Beschadiging van gewrichten, spieren en pezen hebben tot gevolg dat vanaf de middelbare leeftijd al ernstige bewegingsbeperkingen kunnen optreden als gevolg van te intensieve training. Zowel voor het hart als voor de bewegingsorganen en gewrichten kan dit erg nadelig zijn: heupen, enkels, knieën.
Wat is dan de beste sport? Die waarbij je niet kunt of moet overdrijven. Roeien, zwemmen, rustig fietsen, wandelen. Hardlopen moet je niet meer doen als je een dagje ouder wordt. Bovendien moet je altijd zorgen voor geschikte uitrusting: loopschoenen moeten goed afgeveerd zijn. Ga liever lopen in het bos, niet enkel omwille van de gezondere lucht, maar ook omdat de bodem beter schokken opvangt in de plaats van beton. Je enkels en knieën zullen je later dankbaar zijn.
En ouderen? Natuurlijk moeten ze bewegen. De herfstvakantie en de nazomer geeft hen daar ruim de gelegenheid toe. Wandelen aan zee is voor hen een echte gezondheidskuur. En als de kleinkinderen erbij zijn, is dat dubbel plezierig. Geniet ervan!