Huidkanker is een snel toenemend probleem. Vooral onder de babyboomers is het een gekend fenomeen. Eén vijfde van de Belgen krijgt voor de leeftijd van 75 te maken met een of andere vorm van huidkanker. Dat is niet niks. Ieder jaar komen er zowat 50.000 Belgen bij met huidkanker. Jarenlang ging men ervan uit dat een “kleurtje” krijgen door de zon helemaal O.K. en gezond was. De nadelen waren zogenaamd enkel wat verbrandingsverschijnselen, maar daarmee hield het op. Tot de “zonnecentra” als paddenstoelen uit de grond kwamen gekropen en… het probleem nog groter werd.
De zon kan je gezondheid verbeteren, maar kan ze ook ten gronde richten.
Nu wordt absoluut afgeraden om langdurig onbeweeglijk in de zon te gaan zitten of liggen. Hoewel een dosis zon noodzakelijk is vanwege de vitamine D die gevormd wordt in de huid, moet er toch voorzichtig worden mee omgesprongen. Te veel is te veel.
Dat was vroeger wel anders.
Immuniteit
Tientallen jaren geleden werden magere, bleke kinderen die om de haverklap een verkoudheid of een besmettelijke ziekte hadden in de zon gezet. Zelfs in sanatoria werden zonnebadkuren tot regel gemaakt. Het zonlicht zorgt inderdaad voor de vorming van vitamine D in de huid. Daardoor verhoogt de weerstand, verbetert de densiteit van het bot en krijgen kinderen sterke tanden. Nog veel vroeger beschouwde men zonnekuren als een therapeutische oefening, dat wil zeggen, men ging slechts in de zon zitten op voorschrift, als het nodig was voor de gezondheid. Want de zon werd in grote mate als een vijand beschouwd. Een blanke niet-gebruinde huid was trouwens een teken van welstand. Het waren slechts de boeren en de landarbeiders die het niet te breed hadden die de hitte van de zon moesten trotseren en dus bruin waren. Nu is het een teken van welstand, maar stijgt het aantal gevallen van huidkanker onrustbarend!
Hoe kun je de zon te vriend houden zonder ziek te worden?
Mag je nog in de zon?
Mag je dan niet in de zon? Natuurlijk wel, maar niet zoals velen de jongste jaren een zonnecultus hebben opgezet.
Er werd altijd gewaarschuwd voor ziekten veroorzaakt door te weinig zon. Rijke Engelsen stuurden hun kinderen naar Zwitserland, de bergen in, om de kracht van het zonlicht op te slaan en de typische kippenborst te voorkomen. Ze werd trouwens Engelse ziekte genoemd, rachitis vanwege tekort aan vitamine D die de calcium metaboliseerde.
In Australië werd becijferd dat door de vrees voor huidkanker en het binnen zitten tegen het eind van de winter bij 11 percent van de vrouwen een ernstig tekort aan vitamine D was aangetoond, terwijl tachtig percent van de bevolking wel een tekort had aan vitamine D. Dus werd opgeroepen om de zon niet te vluchten. Want een tekort aan vitamine D kon ook darmkanker, borstkanker, prostaatkanker en osteoporose veroorzaken.
Een huidspecialist van het UZ Leuven waarschuwde tegen deze waarschuwing: „Als je de mensen de zon injaagt om die reden, dan kun je evengoed stellen dat je toch moet roken, omdat tabak ook een kalmerende eigenschap heeft.” Levensgevaarlijke raad dus.
Want tegenwoordig kun je stellen dat het risico op rachitis oneindig veel kleiner is dan de kans op huidkanker. Want vitamine D vind je niet enkel in goede voeding (zuivel en vette vis) maar het is ook al voldoende om dagelijks tien minuten naar buiten te komen, de gezichtshuid en de armen te tonen aan de zon om voldoende vitamine D te kunnen opslaan.
Echt zonnebaden om die reden is verkeerd, zelfs levensgevaarlijk: want huidkanker is de snelst groeiende kanker. En wie denkt dat de zonnebank het risico verkleint omdat het enkel UV-A uitstraalt, is zichzelf aan het bedotten.
Huidspecialisten zijn er voorstander van om die centra te sluiten. Je krijgt een mooi kleurtje, maar in de huid begint de kanker te groeien. Schoonheid wordt duur betaalt dus!
De kanker van truckers
Wie elke dag met de wagen rijdt, loopt een hoger risico op huidkanker dan wie binnen zit. Huidkanker bij chauffeurs is bekend: vooral de linkerarm en de linker gezichtshelft. Veel truckers rijden met de arm door het geopende raampje urenlang in de zon. Maar ook achter glas kan de huid beschadigd worden door zonlicht. Op het jaarlijkse congres van Amerikaanse dermatologen werd dan ook gewaarschuwd tegen rijden in de zon, zelfs met de ramen dicht.
Een Amerikaanse kankerspecialist, Scott Fosko heeft bijna 900 patiënten met huidkanker onderzocht. Meer dan de helft, nl 53 percent had een tumor aan de linker lichaamshelft. Een Vlaamse huidkankerspecialist waarschuwt ook Vlaamse truckchauffeurs voor langdurige zonbestraling. Wie ’s morgens en ’s avonds naar zijn werk rijdt zit safe, want de intensiteit van het UV-licht is dan minder gevaarlijk. Ondanks het feit dat het licht minder intens is in onze omgeving dan in Australië en het zuiden van Europa, raken UV-stralen toch ook door glas en door sluierwolken. In de zomer blijft voorzichtigheid geboden, vooral op de middaguren tussen 12 en 16 uur.
Zon en het gelukshormoon
Uiteraard is zonlicht belangrijk. Planten groeien niet zonder zon en de mens treurt in de duisternis. Men ziet het in Scandinavische landen waar men vooral in de wintermaanden met minder zonlicht geconfronteerd wordt. Het aantal depressieve patiënten en het aantal zelfmoorden is er erg hoog. Ook de alcoholverslaving is er veel groter dan in de rest van Europa. Licht heeft ook hormonale invloed en verhoogt het serotoninegehalte in het bloed. Bij tekorten ontstaan depressieve stemmingen. Men probeert het op te vangen met lichttherapie en lampen die een bepaalde frequentie van het lichtspectrum uitstralen.
Maar volgens artsen is het effect niet te vergelijken. Het natuurlijk zonlicht is onvervangbaar en van levensbelang, voor planten, mens en dier. De kunst is verstandig te doseren en goede beschermende middelen te gebruiken, waardoor de huid zelf niet beschadigd raakt. En zit je in een dip, dan kan zon uit het flesje hulp brengen: Hypericum of Sint-Janskruid heeft zijn antennes op de zon gericht en de weldoende stralen geabsorbeerd. Hyperibell van Fytobell gebruiken, is dan verstandiger dan urenlang in de zon te gaan zitten om uit het dipje te komen.
Hoe werkt beschadiging door de zon?
Zonlicht bestaat uit elektromagnetische stralen met een breed spectrum van golflengten. Zichtbaar licht en infrarood licht hebben een andere golflengte dan UV. Daardoor dringen ze gemakkelijk door de opperhuid en de lederhuid heen tot in het onderhuidse vetweefsel, vlak boven de spieren. Biologische schade richten ze niet aan. Het infrarood zorgt wel voor het weldadige warmtegevoel dat ons in de zon zo heerlijk loom en lui maakt.
UV-stralen zijn heel wat anders.
Drie soorten UV-stralen zijn van de zon afkomstig. De UV-C stralen waarover het minst wordt gesproken, zijn de gevaarlijkste. Ze zijn rechtstreeks kankerverwekkend. Het grootste deel ervan wordt tegengehouden door de ozonlaag van onze atmosfeer. Daarom ook is het zo gevaarlijk mocht de ozonlaag nog meer verdunnen of verdwijnen. De rest van het UV-licht kan worden onderverdeeld in UVA en UVB.
UVB is ongeveer duizendmaal effectiever in het veroorzaken van zonnebrand en DNA-schade dan de langere golflengten van UVA. Toch is UVA niet onschuldig. De energiepakketjes uit UVA bereiken én beschadigen lederhuidcellen die te diep liggen om schade van UVB te ondervinden. Bovendien bestaat het UV in de zomer voor 96% uit UVA en amper voor 4% uit UVB. Tijdens het zonnen moeten UV-stralen eerst de hoornlaag van de opperhuid passeren. Die laag van afgeplatte cellen houdt een klein gedeelte van de straling tegen. Het meeste UV dringt de opperhuid binnen. 10% van het UVB en 5% van het UVA bereikt de onderliggende lederhuid. Dit betekent dat de opperhuid UVB voor een aanzienlijk deel absorbeert. Een van de moleculen die UV kan absorberen, is DNA. Hier gaat het fout! Voor DNA staat absorberen namelijk gelijk aan beschadiging, en dat kan verregaande gevolgen hebben.
UV-A stralen hebben geen verdikkend effect van de huid, maar enkel een bruinend effect. De zonnebank kan dus helemaal niet als een bescherming voor de zonnevakantie worden beschouwd, aangezien de huidverdikking er niet bij is. Maar de UV-A- stralen van de zonnebank drogen de huid wel uit en breken de elastine. Door de zonnebank treedt dus wel een vroegtijdige veroudering op en bij hoge dosissen is de zonnebank eveneens kankerverwekkend gebleken. Met andere woorden: mijd de zonnebank, kom er zo weinig mogelijk op.
Zonnebank is dus compleet zinloos. Het heeft enkel een cosmetisch effect, maar kan op de duur de gezondheid van de huid beschadigen.
En wil je toch het profijt van vitamine D als immuun versterker dan heb je hier een tip:
Vitamine D van Fytobell met CNK-bestelnummer voor de apotheek: 3091-527.
Je kunt vitamine D van Fytobell ook online bestellen via www.fytobell.be of www.boverte.com.