Bonen en peulvruchten zijn gezond, maar weinigen maken er gebruik van omdat er ook nadelen aan zitten: iedereen is bang van het opgeblazen gevoel als gevolg van een moeilijk te verteren schotel peulvruchten. Toch hebben we ongelijk die te laten staan, want ze hebben een hoge eiwitwaarde, een hoge biologische waarde en helpen ze allerlei klachten te voorkomen en te genezen. Je zou dus van een geneesmiddel op je bord kunnen spreken.
Gevaarlijk vlees en giftige vis
Van alle eiwitbronnen is vlees bij ons meest gebruikt en ook meest bekend. Allerlei schandalen hebben er evenwel voor gezorgd dat mensen die nadenken alternatieve eiwitbronnen hebben gezocht en soms ook gevonden. Vis is de meest voor de hand liggende. Als je verse vis hebt, die recht uit zee komt en niet in strandwater, in riviermondingen of vervuilde zones is gevist, is de kans groot dat je nog gezonde vis hebt. Helaas worden de zeeën ook stilaan grote riolen en ondanks de inspanningen van overheid en Verenigde Naties slaagt men er amper in de vloedgolf van gifstoffen die naar de wereldzeeën stroomt te verminderen. De westerse wereld doet grote inspanningen om afvalwaters van steden en industrie zoveel mogelijk te zuiveren, maar dat neemt niet weg dat de grootste vervuiling van wat er ooit op het land is gebeurd, nog in zee terecht moet komen. Gezonde vis dus…
Bonen hebben een hoog eiwitgehalte, plantaardige oestrogeenachtige stoffen, bloeddrukverlagende en cholesterol regulerende eigenschappen en… ze helpen kanker voorkomen.
Denk maar aan de recente waarschuwing van de Nederlandse milieuchemicus Jacob de Boer van de Vrije Universiteit Amsterdam die onderzoek deed naar de vervuiling in de Westerschelde en jammer genoeg heeft moeten vaststellen dat ondanks al de sussende en geruststellende woorden van politiek en bedrijven de norm voor PFOS-vervuiling niet minder dan achthonderd keer wordt overschreden. Achthonderdmaal! Vissen slaan het op in het vetweefsel en de mens krijgt het op zijn bord. Te bedenken is dat PFOS praktisch niet afbreekbaar is. Het is een stof die we een eeuwigheid meedragen. Smakelijk!
Moet het ons nog verwonderen dat er ongeneeslijke ziekten ontstaan en dat steeds meer mensen te lijden hebben aan problemen zoals kanker en ernstige gevolgen dragen van virussen en bacteriën waartegen hun immuunsysteem niet meer opgewassen is.
Ook te bedenken dat de lucht in de omgeving van de vervuilende fabriek eveneens drager is van de chemische stoffen. Je zal er maar in de buurt wonen.
De lucht kun je zelf niet zuiver maken, je woning kun je niet zomaar verhuizen, maar wat je wel kunt, is wat kieskeuriger zijn met wat op je bord komt.
Peulvruchten als eiwitleverancier
Uiteraard zijn er nog andere middelen: een goede eiwitleverancier is kippenei. Als je dan echt scharreleieren hebt van kippen die nog gezond voedsel hebben gekregen, is alles o.k. maar waar kan je tegenwoordig nog zeker van zijn? Denk aan de dioxinecrisis waarbij afgedraaide minerale olie in het dierenvoer werd gemengd. Vee at het, kippen pikten het en gevaarlijke stoffen werden teruggevonden in de eieren en het vlees.
Eieren zijn gezond. Laat je niet afleiden door de cholesterol, want eieren bevatten ook lecithine wat gunstig is voor de cholesterolbalans, maar je moet wel gezonde eieren hebben. Kies daarom voor kippen met uitloop, die niet in legbatterijen zijn gekweekt en die bij voorkeur biologisch voer hebben gekregen.
Peulvruchten zijn daarom een goede oplossing voor deze problemen. Als ze bovendien van biologische oorsprong zijn, heb je dubbel geluk.
Uit recent wetenschappelijk onderzoek is trouwens gebleken dat soja bijvoorbeeld niet enkel een hoge eiwitwaarde heeft, maar ook stoffen bevat zoals lecithine die de slechte cholesterol doet dalen, terwijl de aanwezige iso-flavonen, dat zijn oestrogeen-achtige stoffen, nuttig zijn voor vrouwen in de menopauze. Ze bieden op die manier oplossingen voor hun problemen.
Peulvruchten hebben ook de plezierige eigenschap dat ze lang kunnen worden bewaard in gedroogde toestand. Ze kunnen in allerlei bereidingen worden gebruikt. Bonen zijn een heel goede eiwitbron. Bonen zijn ook rijk aan mineralen, aan voedingsvezels, (ook gunstig bij te hoge cholesterol en ter voorkoming van maag- darmkanker), rijk aan vitamines van de B-groep en vooral rijk aan kalium. Bonen bevatten twee- tot driemaal zoveel eiwitten als granen.
Van alle peulvruchten moeten linzen het minst lang gekookt worden, want koken is noodzakelijk voor dit voedsel; rauw zijn ze bijna niet te verteren en bovendien bevatten ze stoffen die maag en darmen serieus van streek kunnen brengen en zelfs rode bloedcellen kunnen vernietigen. Door het kookproces worden deze stoffen, de zogenaamde anti-nutritieve factoren, kapot gemaakt. De bonen moeten dus echt goed gaar worden gekookt en niet enkel wat worden verwarmd. De hemagglutininnen of lectine die in bonen aanwezig is wordt door voldoende lang koken geïnactiveerd. Ook de oligosachariden die flatulentie of winderigheid veroorzaken, worden door koken minder actief.
Ook blijken deze lectinen in tuinbonen actief mee te werken aan tumorremming. Als ze niet voldoende gekookt zijn, blijven ze evenwel toxisch. Hun gunstige activiteit wordt pas losgemaakt door verhitting. Het Science-college van Londen deed proeven op tumoren. Men neemt aan dat ze hetzelfde gedrag vertoonden als de tumoren die gebombardeerd werden met lectinen afkomstig van maretak of Viscum Album.
Darmgassen voorkomen
Gevoelige patiënten moeten natuurlijk wat voorzichtig zijn met het eten van bonen. Als ze voldoende lang verhit zijn, is het risico uiteraard veel kleiner. De flatulentie of winderigheid na het eten van peulvruchten wordt veroorzaakt door niet verteerbare koolhydraten. Deze suikers worden in de dikke darm afgebroken door micro-organismen, terwijl waterstof en koolzuurgas wordt gevormd. Dat is de reden waarom veel mensen niet zo graag bonen op het menu zetten.
Ze hebben ongelijk, want het hoge gehalte aan kalium komt de gezondheid van hartlijders en patiënten met hoge bloeddruk ten goede. De verhouding calcium/magnesium is in bonen ook erg gunstig.
De kooktijd voor linzen varieert rond de veertig minuten, terwijl dat voor bruine bonen gemakkelijk anderhalf uur kan zijn. Van alle peulvruchten zijn linzen het gemakkelijkst verteerbaar. Om alle essentiële aminozuren te hebben bij het nuttigen van peulvruchten is het goed er andere eiwitbronnen mee te combineren. Vroeger at men roggebrood met erwten of bonen en dit is niet zo gek: het zorgt voor een goede uitwisseling van aminozuren zodat de volledige ketting van essentiële aminozuren kan worden samengesteld. Ideaal is bijvoorbeeld aardappelpuree waarin een rauw kippenei wordt gemengd samen met linzen of bruine bonen. Heel gezond, want het voorkomt hart- en vaatziekten, maag- en darmkanker. Waarom zou je eens niet een bonendag inlassen per week. Dat is al een goed begin!
Bonen stellen ons in staat om vlees te vervangen en het verzadigd en vooral transvet te verminderen of af te bouwen. Het is bovendien gunstig voor mensen die neigen naar diabetes. Niet enkel insulineresistentie, maar ook mensen met hoge bloeddruk en overgewicht zullen in een menu van bonen een veilige bondgenoot vinden.