dec 20, 2022 | Alle tips, Gezondheid, Voeding | 0 Reacties

Waarom zijn spruitjes zo gezond in de winter?

Niemand gaat het in zijn hoofd halen om ’s morgens bij het ontbijt spuitjes te eten. En toch zou dat niet eens zo dwaas zijn. Wist je dat spruitjes eigenlijk driemaal meer vitamine C bevatten dan sinaasappels? Dat is nog niet alles: het zijn ideale boosters van je weerstand, want ze bezorgen je niet enkel vitamine C, maar ook vitamines A, B, en K, ook kalium, magnesium, foliumzuur en ze leveren je ook de zo noodzakelijke voedingsvezels, waaraan in onze moderne voeding een schromelijk gebrek is.

Spruitjes zijn een typische wintergroente, maar zitten boordevol vitamines en antioxidanten. Terecht is het daarom een zeer gezonde groente.

Die vezels zijn absoluut noodzakelijk omdat bacteriën in de darmen ze gebruiken en op die manier je weerstand opkrikken. De goede bacteriën welteverstaan. Als je dan weet dat ongeveer tachtig percent van je weerstand opgebouwd wordt door de darmflora, dan begrijp je wel waarom spruitjes voor onze gezondheid goed van pas kunnen komen. Spruitjes op je menu zetten, is een gezondheidskuur toepassen. Een portie spruiten bevat de dubbele hoeveelheid vitamine C als dagelijks officieel wordt aanbevolen.

Vezels en antioxidanten

Vanwege de voedingsvezels en natuurlijk ook dankzij de vitamines zijn ze een schild tegen kanker. Na broccoli, kool en rode biet, behoren spruitjes tot de gezondste groentesoorten. Bovendien dragen ze ook bij tot het detoxificeren van het organisme, waardoor ze nogmaals ideaal zijn om kanker te voorkomen. Je hebt er dus alle belang bij om geregeld spruitjes op het menu te zetten en daar heb je nu beslist de kans toe, want spruitjes zijn een typische wintergroente. Jonge kinderen zijn er misschien niet zo dol op, omdat ze een wat bittere smaak hebben, maar daartoe volstaat het ze ofwel te roerbakken, ofwel ze “al dente” oftewel beetgaar klaar te maken, waardoor hun bittere smaak verdwijnt. Maar het is wel begrijpelijk aangezien jonge kinderen nog niet voldoende enzymen hebben om spruitjes gemakkelijk te kunnen verteren en ze dus ook lekker te kunnen vinden.

Spruitjes bevatten ook antioxidanten zoals alle groenten en vruchten. Ze passen daardoor uitstekend in een levenswijze niet enkel om kanker te helpen voorkomen, maar ook hart- en vaatziekten. Ze zijn ook alkaliserend en dat is goed nieuws, want de meeste mensen hebben een overschot aan verzurende spijzen. Het lichaam moet absoluut ontzuurd worden om moderne kwalen te voorkomen. Spruitjes passen daar perfect in. Ze helpen ook diabetes, obesitas en zenuwaandoeningen te voorkomen.

Kies spruitjes vers

Zoals alles verliezen door tijd, bewaring, licht en warmte ook spruitjes heel wat vitamines. Vooral vitamine C is er gevoelig voor. Daarom moet je van bij de aanvang kiezen voor heel verse spruitjes. Ze zijn het lekkerst als ze vers geplukt zijn en er een lichte vrieskou overheen is gegaan. Die kun je ook nabootsen door ze een korte tijd in de vrieskast te leggen. Dan hebben ze hun volle smaak en zijn ze niets van hun gezonde kracht kwijt. Als de blaadjes frisgroen van kleur zijn, heb je te maken met verse spruitjes. Beginnen de buitenste “koolblaadjes” wat licht te verkleuren of naar het gele toe te gaan, dan zijn ze niet zo vers meer. Er bestaan weliswaar verschillende soorten en die kleuren ook wel anders. Zelfs een paarse spruitsoort bestaat er en die smaakt ook wat anders, is geliefder bij kinderen omdat de smaak zoeter is.

Spruitjes zijn heel lekker bij een visschotel: de ideale groente daarvoor. De typische vervelende kooklucht vermindert of verdwijnt als je de spruitjes in melk kookt of roerbakt. Dan hebben kinderen er ook minder last van.

Typisch Belgisch

Waarvoor zijn wij Belgen bekend en zelfs beroemd in het buitenland? Juist, vanwege de frieten, maar ook door de spruitjes. Lange tijd werden ze vooral gegeten in Vlaanderen en zelfs tot in Brussel, waardoor ze de naam “Brussels sprouts” hebben gekregen. Zelfs de Romeinen kenden de voorlopers al en waren er dol op.

Spruiten zijn eigenlijk kleine kolen en groeien in oksels van een stengel. Ze worden geoogst van november tot april. Vanuit Vlaanderen verspreidden de spruitjes zich naar de rest van Europa: Nederland, Frankrijk en Duitsland en zelfs Engeland. Omdat ze van hier afkomstig waren kregen ze de naam als “Choux de Bruxelles of Brusselse spruiten, Brüsseler Kohl, col de Bruselas”. 

Waarom zijn ze beter na het vriezen?

Ze worden lekkerder als een nachtje vorst er overheen is gegaan, maar je kunt ze zelf ook gemakkelijk invriezen. Daarom wordt vaak de raad gegeven dat je pas spruitjes moet kopen als het begint te vriezen buiten. De reden hiervoor is dat het zetmeel in de spruiten bij vorst omgezet wordt in suikers. Hierdoor worden ze wat zoeter van smaak. Dit kun je zelf nabootsen door ze zoals gezegd een nachtje in de diepvrieskast of het vriesvak van je koelkast te leggen. Het is wel beter de spuitjes even (een drietal minuten) te blancheren alvorens ze in te vriezen.

Waar moet je op letten?

  • Spruiten moeten bij aankoop stevig aanvoelen en een frisgroene kleur hebben (behalve de paarse soort).
  • Spruiten zijn gevoelig voor uitdrogen.
  • Om schoon te maken, verwijder je de buitenste blaadjes en snijd een plakje van de onderkant van het stronkje.
  • Spruitjes moeten donkergroen zijn en stevig aanvoelen. De blaadjes mogen er niet te los aan zitten.
  • Spruiten worden best bewaard bij een temperatuur van 1 °C (min 0 – max 5 °C) met een zeer hoge relatieve vochtigheid.
  • Bewaren kun je ze enkele dagen op een koele donkere plaats en in de koelkast ongeveer een week.
  • In een papieren zak op een droge plaats kun je ze 3 à 4 dagen goed bewaren.
  • Om ze sneller gaar te koken, maak je best een inkeping onderaan.
  • Opgepast: Schoongemaakte spruitjes zijn slechts 1 dag houdbaar.
  • Zijn de spruitjes ongelijk van grootte, kerf dan het stronkje van de grote exemplaren met een scherp mesje in, dan zijn ze allemaal tegelijk gaar.
  • Je kunt spruiten in de wintermaanden goed invriezen. Mocht de vorst er nog niet overheen zijn gegaan dan worden ze door het invriezen zelfs nog iets lekkerder (wat zoeter) van smaak.
  • De blancheertijd voor spruiten is drie minuten.
  • Spruiten die geel verkleurd zijn of bruine vlekken hebben, zijn niet vers. De groente moet ook goed gesloten zijn.
  • Kook kort en in weinig water om het hoge vitamine C gehalte te behouden.
  • De groente niet te zacht koken. Ze mogen best een beetje knapperig zijn.
  • Giet het kookvocht niet weg, maar gebruik het als basis voor de soep, dan behoud je nog wat extra vitamines die anders in de gootsteen verdwijnen.

Lekker bereiden

Een lekker basisrecept: Kook de spruitjes in ruim water met zout in ca. 8 à 10 minuten gaar. De kooktijd is afhankelijk van het formaat. Giet de spruitjes vervolgens af en breng ze op smaak met een snuifje nootmuskaat. Als je spruiten in salades wilt gebruiken moet je ze ongeveer 8 minuten koken. Ze moeten stevig en knapperig blijven.

Nog een tip voor vier personen:

Ingrediënten (voor 4 personen): 750 g spruiten, 1 kleine ui, 6 dl water met 1,5 theelepel zout of 6 dl groentebouillon, 5 takjes peterselie, 30 g boter.

Bereiding: Maak de spruiten schoon. Halveer grote exemplaren. Pel de ui en snijdt die klein. Breng het water met het zout aan de kook. Voeg de spruiten met de kleingesneden ui toe en breng de spruiten met het deksel op de pan aan de kook. Neem het deksel van de pan en kook de spruiten 8 à 10 minuten of tot ze gaar zijn. Schud de spruiten af en toe even op. Breng de groente op smaak met de fijngeknipte peterselie en een klontje boter. Smakelijk!

Je kunt spruitjes heerlijk serveren met verse zalm in de oven

Gerelateerde artikelen

Gerelateerde

Hoe je snotvalling sneller genezen?

Het moment is aangebroken om dozen wegwerpzakdoekjes aan te schaffen. De rekken in de supermarkt waar deze bekende “familiedozen” uitgestald staan, worden langzamerhand leger. Eigenlijk niet zo langzaam, maar zienderogen. Dat wil wat zeggen: meer verkoudheden en...

Lees meer

Hop en zaagpalm beschermen je prostaat

Niemand ziet ze graag komen: de leeftijd. Niemand ziet het graag gebeuren: de ongemakken die ermee gepaard gaan. We willen het wel, maar we hebben hier nog het eeuwige leven niet, met alle gevolgen vandien. Vrouwen zijn bang van veroudering omwille van de menopauze,...

Lees meer

Hoe verklein je de kans op kanker?

Sommigen zijn zelfs beschroomd om de naam van de ziekte voluit te noemen en dus beschrijven ze het als de ziekte met de letter “K”. Kanker is inderdaad een probleem dat veel mensen treft. Het staat nog altijd op nummer twee van de lijst met dodelijkste ziekten in...

Lees meer

Roken maakt jongeren impotent

Het rijtje met de negatieve gevolgen van roken wordt elke dag langer. Van miskraam, tot osteoporose en slechte tanden bij de nakomelingen van rokende moeders. Desondanks worden waarschuwingen in de wind geslagen, vooral door jonge mensen, zelfs kinderen. Het slaat...

Lees meer

De wondere kracht van probiotica

Voor gezond zenuwstelsel, brein, longen, spijsvertering, slaap, bloedvaten en immuniteit Zonder bacteriën geen leven. Misschien klinkt het vreemd, maar hoe maak je anders brood, kaas, wijn, en compost voor een vruchtbare bodem? Er zijn natuurlijk bacteriën die ons...

Lees meer