jun 26, 2021 | Alle tips, Gezondheid | 0 Reacties

DOODMOE door ijzertekort

Volgens de Wereld Gezondheidsorganisatie is ijzergebrek de meest voorkomende gebreksziekte ter wereld. In de geïndustrialiseerde wereld heeft ongeveer vijftien percent van de vrouwen te kampen met ijzertekort. Een van de opvallendste elementen daarbij is bloedarmoede. Dat wil niet zeggen dat er een tekort aan bloed is, maar wel aan hemoglobine, een ijzerhoudend eiwit, dat in de longen zuurstof kan opnemen en dus uiteindelijk verantwoordelijk is voor het transport van zuurstof naar alle lichaamscellen. Bloedarmoede heeft dus meestal te maken met een tekort aan ijzer, hoewel een gebrek aan vitamine B12 er ook wel verantwoordelijk kan voor zijn, maar dat pas in zeldzame gevallen.

Vrouwen met ijzertekort voelen zich voortdurend moe. Naast uitputting kunnen hoofdpijn, duizeligheid, brekende nagels, ingescheurde mondhoeken en een bleke gelaatskleur indicatoren zijn. Sterke menstruatie met belangrijk bloedverlies en onaangepaste voeding zijn daar meestal verantwoordelijk voor.

Doodmoe en toch voldoende slapen, concentratieproblemen ondanks heldere inzichten, permanente hoofdpijn zonder aanwijzingen, duizeligheid en toch een juiste bloeddruk: het is het lot van honderdduizenden vrouwen in ons land, maar ook van kinderen. Meestal is dit het gevolg van de zogenaamde hypochrome anemie. In dit geval heeft de patiënt wel voldoende rode bloedlichaampjes, maar is er onvoldoende ijzer per bloedlichaampje aanwezig. En toch kan dit probleem gemakkelijk met natuurlijke elementen of eenvoudig door aanpassing van de voeding worden veranderd. Men hoeft dus niet met dit probleem opgezadeld te blijven.

Doodmoe, ondanks voldoende slaap? Ijzertekort en bloedarmoede kunnen de oorzaak zijn. Voldoende en gevarieerd voedsel moeten het probleem oplossen. Wortelen, sla en tomaten zijn goede ijzerleveranciers. Zet dus dagelijks voldoende groenten en vooral rauwkost op het menu.

Hoe herken je het?

Uiteraard kan bloedarmoede of nog specifieker ijzertekort door een eenvoudig bloedonderzoek worden aangetoond. Maar eer zo’n onderzoek wordt aangevraagd moeten er voldoende elementen aanwezig zijn die de patiënt bij zichzelf kan vast stellen. Als je hartkloppingen waarneemt bij de geringste inspanning, als de huid er bleek uitziet, als er suizingen in de oren worden waargenomen, als de lippen ook bleek zijn, als je kortademig bent zonder verkouden of astmatisch te zijn, als je abnormaal moe bent, als je koude handen en voeten hebt, als je vaak last hebt van hoofdpijn en duizelig bent, dan is de kans groot dat je bloedarmoedig bent, ofwel lijdt aan ijzertekort. Dit is geen „voorrecht” voor vrouwen alleen, ook mannen en zelfs jonge kinderen kunnen er mee te maken hebben. Hierin kan de uitleg schuilen voor hun slechte resultaten op school. Er is trouwens een eenvoudige test die je bij jezelf kan toepassen: gewoon het onderste ooglid naar beneden trekken en nagaan of de binnenrand voldoende roze is gekleurd en of er voldoende dooradering is. Is de kleur te bleek, dan is de kans zeer groot dat je aan bloedarmoede lijdt. Nadien kan het vermoeden door een bloedonderzoek worden bevestigd.

Oorzaken

Het volwassen lichaam beschikt ongeveer over 25 biljoen rode bloedlichaampjes. Deze zijn verantwoordelijk voor het transport van de zuurstof die over de longen wordt ingeademd. Pas als de rode bloedlichaampjes voldoende ijzer bevatten, kunnen ze zuurstof binden en transporteren. Als door een of andere oorzaak bloed wordt verloren, wordt meteen ook ijzer kwijt gespeeld en vermindert dus de mogelijkheid op zuurstoftransport van het lichaam. Vandaar dat het vooral vrouwen zijn die te maken krijgen met dit probleem: via de menstruatie en de bevalling verspelen ze vaak grote hoeveelheden ijzer. Een bevalling kan bijvoorbeeld gemakkelijk 1 gram ijzer kosten aan de moeder. Als je dan weet dat 100 gram biergist (hoogste leverancier) slechts 17,5 milligram ijzer bevat, kan je nagaan hoe moeilijk het is zo’n groot verlies weer goed te maken. Bovendien eet je geen 100 gram biergist per dag. Van de eetbare producten is vooral soja de grote leverancier en die levert slechts 8 milligram ijzer per 100 gram eetbaar gedeelte. Veel vrouwen (en mannen) zijn zich ook niet bewust van het gevaar dat ze lopen door sommige van hun ondoordachte voedingssystemen. Sommige vermageringsdiëten bevatten absoluut te weinig vitale stoffen die belangrijk zijn voor de bloedaanmaak. Ernstig bloedverlies, dus ook overvloedige menstruatie, bloedende aambeien, bloedende darmzweren en maagzweren, te weinig ijzer in het voedsel en zwangerschap zijn mogelijke oorzaken van bloedarmoede via ijzertekort. Ook bij opgroeiende kinderen wordt niet zelden gebrek aan ijzer vastgesteld, deels veroorzaakt door onaangepast dieet en ook als de adolescent in een periode van sterke groei verkeert. Ondanks gebrek aan ijzer, kan er al een begin gemaakt worden het lichaam meer zuurstof te verschaffen, door een betere ademhalingstechniek aan te wenden. Op die manier compenseer je een beetje het mineraalgebrek. Is het vermoeden van ijzertekort reëel, dan kan door een bloedstaal bij de arts uit het bloedserum worden afgelezen of het vermoeden juist is.

Natuurlijke remedies

Iedereen kent het tekenfilmpje van Popeye, the Sailorman die zijn kracht uit ijzer in spinazie haalde. Ouderen weten uit ondervinding nog wel dat grootouders lever als orgaanvlees op het menu plachten te zetten, omdat het veel ijzer bevatte. Beide verhalen zijn wel correct, maar niet meer van toepassing. Het ijzergehalte in spinazie is gebonden aan oxaalzuur en dus kan het organisme het niet benutten en het levervlees bevat tegenwoordig zoveel vervuilende stoffen dat het evenmin als remedie geschikt is. De lever is trouwens het grootste laboratorium van het lichaam en heeft o.m. als functie het bloed van zijn gifstoffen te ontdoen. Vandaar dat de lever over zijn eigen bloedsomloop beschikt, via het poortaderstelsel. Rundsvlees, kalfsschnitzel, volkorenbrood, kool, abrikozen, noten, rozijnen, alsook rode bietensap bevatten veel organisch gebonden ijzer en is dus gemakkelijk absorbeerbaar.

Bovendien mag niet uit het oog worden verloren dat de ijzerabsorptie in het bovenste gedeelte van de dikke darm toeneemt, naarmate gelijktijdig vitamine C voorhanden is. Bij deze maaltijd groenten of vruchten gebruiken is dus van belang. De ijzertabletten die men van de apotheek haalt en gewoon slikt, worden voor 90 percent niet benut. Vandaar trouwens dat de ontlasting ook zwart kleurt. Sommige producten die worden ingenomen om te vermageren op basis van algen, de zogenaamde alginaten remmen eveneens de ijzerabsorptie af. Mensen die al verminderde weerstand hebben doordat ze onvoldoende vitamines en mineralen opnemen, worden op die manier dubbel belast als er nog een ijzertekort bovenop komt. En één op twee vrouwen heeft daar om allerlei redenen al last van. Een vakantie in de bergen kan mensen die last hebben van bloedarmoede helpen, omdat de ijle lucht daarboven het beenmerg prikkelt tot het aanmaken van meer rode bloedlichaampjes. Op die manier stijgt het hemoglobinegehalte onrechtstreeks. Zelfs bij een verblijf van een kleine twee weken is dit effect al met een bloedonderzoek te bevestigen.

Opgepast met koffie, thee en rode wijn

Ondanks het feit dat heel wat vrouwen een gezond dieet volgen met voldoende fruit en groenten, ondanks het feit dat ze voor hun vakantie de bergen verkiezen, ondanks het feit dat ze soms ijzerpillen slikken en hun best doen om hun hemoglobinegehalte op peil te houden of te krijgen, toch lukt hen dit niet. In heel wat gevallen is er een onvoldoende absorptie en dit kan te wijten zijn aan een overdreven gebruik van koffie, thee of rode wijn. Deze producten bevatten looizuren die een goede opname van ijzer in het bloed verhinderen. Krijgen deze patiënten dan al te maken met een belangrijk tekort, dan zal het gebruik van bovenvermelde genotsmiddelen hun probleem nog moeilijker maken. Zelfs de beste maaltijd waarin sterk ijzerhoudende producten aanwezig zijn, zal weinig nut blijken te hebben als er koffie, thee en of rode wijn wordt gedronken.

Dagelijkse behoefte: 20 milligram

De dagelijkse behoefte van een gezond mens varieert rond de 20 milligram ijzer. De beste ijzerleveranciers zijn : vlees, lever, eieren, melk, tarwekiemen, mosselen, ongezwavelde rozijnen en krenten, bonen, prei, wortelen, tomaten, en verse groene groeten. Frambozen, druiven, braambessen, olijven, peren en appelen zijn eveneens goede leveranciers. Ter vergelijking enkele cijfers: Zilvervliesrijst: 2,600 milligram. Havervlokken: 4,600 mg. Volkorenbrood: 2,000 mg. Wit brood: 0,950 mg. Appelen: 0,480 mg. Linzen: 6,900 mg. Sojabonen: 8,590 mg. Biergist: 17,600 mg. Kippelever: 7,400 mg. Rundslever: 7,100 mg. Spinazie: 4,100 mg. Waterkers: 3,140 mg. Cacaopoeder: 12,500 mg. Walnoten: 2,500 mg.

Eigenlijk is ijzertekort heel eenvoudig te verhelpen. Ondanks het feit dat het relatief gemakkelijk is het probleem op te lossen, is de kwaal meer verbreid dan over het algemeen wordt aangenomen. In het westen lijkt zelfs 75 percent van de kinderen er aan te lijden. Een kleine voedselcorrectie en het probleem is snel van de baan, waardoor erge vermoeidheid, concentratiezwakte en gebrek aan punch naast hoofdpijn als sneeuw voor de zon zullen verdwijnen. Je wordt weer ijzersterk.

Gerelateerde artikelen

Gerelateerde

Kun je door elke niesbui besmet worden?

Sommigen zijn van oordeel dat het komt door de tijd van het jaar, anderen door stress, weer anderen door contact met dieren, nog een denkpiste is dat het een gevolg is van de wereldbesmetting met covid. Maar wat is dan de oorzaak van een besmetting? Waarom raken...

Lees meer

Opgepast met grapefruit bij medicatie

Natuurlijk is het lekker en gezond: grapefruit, ook wel pompelmoes geheten. Ondanks het feit dat grapefruit ideaal is vanwege de vitamines (vooral C) en ook de vezels wat darmproblemen en verteringproblemen, plus kanker helpt te voorkomen, kan het erg nadelig zijn om...

Lees meer