Veel jonge ouders zijn bang als hun baby of jong kind koorts maakt, hangerig is en zich ziek voelt en dat ook is. Een van de problemen waarmee haast elk kind en dus ook de ouders geconfronteerd worden zijn de waterpokken. Deze ziekte wordt zoals vele andere, veroorzaakt door een virus. Dat heeft niets te maken met apenpokken waarover de jongste tijd zoveel te doen is.
Waterpokken maakt haast elk kind door en is eigenlijk goedaardig. Hoe jonger het kind, des te milder is de klacht. Veel riskanter zijn problemen zoals de bof (jongens kunnen hierdoor onvruchtbaar worden), rodehond (vooral gevaarlijk voor zwangere vrouwen), en mazelen, hoewel deze laatste ziekte niet zo vaak meer optreedt in onze contreien. Ook polio komt niet zo vaak meer voor, een probleem dat vroeger tot verlammingen kon leiden.
Heel veel kinderziekten gaan vanzelf over en je hoeft niets anders te doen dan het kind wat te verzorgen en te troosten. Dat is bijvoorbeeld het geval met de vijfde en de zesde ziekte, maar ook waterpokken. Laat de bultjes niet openkrabben, want dat kan aanleiding geven tot blijvende littekens.
Ook pseudokroep komt nogal eens voor, maar je kan het kind helpen door geduld, de peuter te kalmeren en eventueel met dampen met kruiden die de luchtwegen verwijden. Ook roodvonk is besmettelijk, maar van zodra de rode vlekken er zijn, heeft het kind in de crèche al lang de kans gehad anderen te besmetten. Dus hoef je je kind niet thuis te houden.
Een zeer ernstige ziekte is wel meningitis of hersenvliesontsteking. Die kan door een virus of ook door een bacterie worden veroorzaakt. De virale aandoening is milder.
Maar je moet altijd een arts consulteren als je een vermoeden van meningitis hebt, want het is gevaarlijk en er kan blijvende schade ontstaan.
Vooral jonge kinderen, adolescenten en heel oude mensen kunnen eerder het slachtoffer worden van besmettelijke ziekten en dus ook van meningitis. Hygiëne is van uiterst belang om problemen te voorkomen.
Blijvende schade?
Bestaat er kans op blijvende schade en hoe gevaarlijk is die ziekte eigenlijk?
In sommige gevallen kan zelfs de dood optreden. Er mag dus nooit getalmd worden. Elke hersenvliesontsteking moet als een medisch spoedgeval worden beschouwd. Hoe langer gewacht wordt, des te groter is de kans op blijvende schade. Die letsels kunnen het zenuwstelsel bij de zaak betrekken, zodat allerlei functie bedreigd kunnen zijn: doofheid, blindheid, geestelijke handicaps als de hersenen zelf ook beschadigd worden.
Alarm: blauwe plekken
Meningococcen kunnen vooral schade aanrichten in besloten groepen: kleuterscholen, pensionaten, zelfs in kazernes. Deze aandoening is gemakkelijk herkenbaar omdat dan ook paarsrode vlekjes op de huid optreden, als een soort ontploffing van allemaal blauwe vlekken zoals na een valpartij. Als dan niet aanstonds antibiotica gegeven worden, leidt het gewoonlijk tot de dood van de patiënt, want binnen een paar uur kunnen de nieren, het hart en de longen worden aangetast. Als via een ruggenprik in het hersenvocht bacteriën worden gevonden, kan aan een bloedkweek worden begonnen om meningococcensepsis aan te tonen. Hoge doses antibiotica en ziekenhuisopname is dan onvermijdelijk.
Hoe vroeger met de behandeling wordt gestart des te beter, want niet tijdig ingrijpen kan tot blijvende schade leiden. Maar ook andere bacteriestammen zoals haemophilus influenzae, streptokokken en stafylokokken kunnen erbij betrokken zijn, naast a-bacteriële vormen en subacute en zelfs recidiverende vormen waarbij zelfs schimmels een rol kunnen spelen; ook colibacteriën, vandaar dat hygiëne zo belangrijk is.
De grootste verwekkers zijn wel de pneumokokken, terwijl meningococcen verantwoordelijk zijn voor de grootste kans op dodelijke afloop. Gelukkig zijn die gevallen zeldzaam.
Gezonde leefwijze is beste preventie
Natuurlijk is het verstandig voorzorgen te nemen en dat kun je makkelijk doen.
Die voorzorgen die kunnen genomen worden zijn van algemeen hygiënische aard.
- Gezonde, vitaminerijke kost met veel groenten en fruit, een goede hygiëne, vooral in crèches en kleuterklassen, want thuis vindt besmetting zelden of nooit plaats. Dagelijks schoon ondergoed en zuivere zakdoeken.
- Gebruik geen producten van iemand anders: ruil geen fopspenen, en leer kleuters dat ook af.
- Er mag geen bestek van elkaar worden gebruikt. En leer kinderen af om uit hetzelfde glas te drinken. Maar na verloop van tijd ontwikkelen ze van nature trouwens zo’n afkeer voor andermans goederen.
- Speeksel is een zeer gevaarlijke bron van besmetting. Zorg dat ze zo weinig mogelijk stoffen en voorwerpen in de mond stoppen.
- Na het hoesten en na het snuiten van de neus moet je hen leren de handen te wassen. Als je zelf in contact bent geweest met verdachte personen of mensen die het niet zo nauw nemen met de hygiëne of fel hoestende patiënten, was dan ook maar de handen nadat je een handdruk hebt gegeven.
- Bij jonge kinderen moet kleding vaak worden gewisseld en gewassen en het is goed om in winter en voorjaar grote concentraties van kinderen, jongeren en mensen te vermijden.
- En natuurlijk van zodra er koorts is, braken en misselijkheid en zeker een stijve nek, MOET onmiddellijk een arts worden gewaarschuwd. Meteen moet ook de schooldirectie of de directie van het kinderdagverblijf worden gewaarschuwd.
Deze hygiënische maatregelen gelden uiteraard voor alle soorten en vormen van besmettelijke ziekten, maar zeker voor wat meningitis betreft. Dat is een ernstig probleem, waarbij het leven in het gedrang kan komen of het kind blijvend gehandicapt kan worden. Je hebt er dus alle belang bij om snel in te grijpen en vooral preventief te werken.
Maar paniek is overbodig, want al bij al blijft het een zeldzame ziekte en… ondanks alles is de virale, dus de goedaardige vorm de meest verspreide.”
Waar moet je voorzichtig zijn?
Zoals bij alle besmettelijke ziekten geldt ook voor meningitis: vochtige, warme ruimten zijn plaatsen waar een besmetting gemakkelijk kan worden doorgegeven: zwembaden, sauna’s, sportzalen, disco’s, maar ook kleuterklassen en kinderdagverblijven zijn mogelijke infectiehaarden.
Je moet bijzonder alert zijn als kinderen plots klagen over sufheid, moeheid, hoofdpijn en nekstijfheid, want er kan hersenvliesontsteking op komst zijn. Meningitis wordt doorgegeven via druppelinfectie: hoesten, niezen, uitwisselen van speeksel bij drinken van hetzelfde glas, kussen enz… kan een besmetting veroorzaken. Wees daar dus niet te laks in en leer het je kinderen ook zo aan. Bij meningitis is ALTIJD en onmiddellijk inschakelen van de arts en opname in het ziekenhuis nodig. Eventueel kan een onderzoek gebeuren, want uit bloed- en vochtonderzoek via een ruggenprik kan afgeleid worden of het om een vitale dan wel een bacteriële vorm van hersenvliesontsteking gaat en dat is een groot verschil niet enkel voor de behandeling, maar ook voor de ernst van de ziekte.