Stel: je bent goede klant in een warenhuis en je wilt voor een speciale gelegenheid een paar flessen goede wijn kopen. Je pakt ze uit de rekken om het etiket te bekijken, je legt ze terug en neemt een andere fles, maar plots beginnen de flessen te schuiven en donderen een paar flessen dure wijn naar beneden op de grond. Dikke pech dus. De winkelbediende komt aangelopen en zegt je onomwonden dat het jouw fout is en je de schade moet vergoeden. Jij bent evenwel van oordeel dat dit niet zo is, want dat de flessen slecht gestapeld waren en de winkel dus verantwoordelijk is. Maar wat zegt de wet hierover? Moet de klant opdraaien voor de schade of is het de winkelier?
Volgens het Burgerlijk Wetboek moet (artikel 1382) iedereen die een fout begaat waardoor iemand schade ondervindt, de schade vergoeden. Theoretisch komt het er op neer dat als jij flessen omstoot zodat ze uit de rekken tuimelen, jij ook moet opdraaien voor de kosten. In de praktijk gebeurt dit meestal niet. Elke winkelier weet ook dat hij daarmee een goede klant kan verliezen. Heel wat winkeliers zijn trouwens ook verzekerd voor dergelijke schade. Maar ook particulieren kunnen zich tegen dergelijke problemen verzekeren, de familiale verzekering dekt vaak deze kosten.
Als je schade aanricht in een winkel en bijvoorbeeld flessen omstoot, wie moet er dan voor opdraaien? Jij of de winkelier?
Maar er kan natuurlijk ook betwisting ontstaan over het feit of de flessen wel goed in de rekken waren aangebracht. In dat geval heeft u geen fout begaan door onzorgvuldig handelen, maar wel de winkelier. Ook de winkelier moet „zorgvuldig handelen” zoals de wet het omschrijft. Breekbare voorwerpen zoals wijnflessen zodanig opstellen dat het risico op ongelukken groot is als klanten hun fles zelf uit het rek halen, is niet zorgvuldig handelen en dus is het betwistbaar of de verantwoordelijkheid wel bij jou ligt.
De winkelier moet voldoende plaats tussen de rekken laten, ze moeten gemakkelijk bereikbaar zijn, de klanten moeten gemakkelijk bij de waren kunnen en producten mogen niet vanzelf gaan schuiven. In geval van betwisting is natuurlijk de rechter bevoegd een oordeel te vellen. Maar het zou veel verstandiger zijn met de winkelier tot een akkoord te komen. Als de winkelier pienter en klantgericht is, dan laat hij de zaak zo, wat neerkomt op het behouden van een goede klant. Als hij jou toch aansprakelijk stelt, kan je nog altijd de winkel verlaten en dan moet de winkelier maar uitzoeken hoe hij zich redt: een procedure starten bijvoorbeeld?
Maar dat zal hij niet zo gemakkelijk doen, omdat de klant in dit geval meestal sterker staat. Wat kan hij winnen? Een paar honderd euro’s? Tenzij het om honderd flessen van het duurste merk gaat, maar we nemen aan dat dit niet het geval zal zijn? Je winkelt toch niet in een wijnkelder?