Je hoeft niet meteen naar het zuiden van Frankrijk te trekken om te genieten van de edele smaak van kastanjes. De fameuze “marrons glacés” staan er bekend als een delicatesse, worden zowel in een soort confituur als in ijs en gebak verwerkt en lokken elk jaar ontelbare mensen naar de streek van de Provence om er de “kastanjefabrieken” te bezoeken en te genieten van deze lekkernij. Maar… dat kun je hier ook, want reizen naar het zuiden zit er nu zeker niet in en is trouwens verboden. Of in Parijs op de hoeken van de straten in de herfst en de winter “chauds les marrons”, de gepofte kastanjes met hun heerlijke geur die door de straten zweeft. Ook al verboden.
Sommige kloosters in het zuiden leven van de kastanjes, hebben honderden hectaren kastanjebomen. De everzwijnen weten dat ook, zijn er verzot op en dat wordt evenzeer gewaardeerd door de jagers die er handig van profiteren.
Maar ook wij kunnen profiteren van de delicate smaak van kastanjes, ondanks de coronatijd. Dat hoeft niet rauw te zijn, hoewel dat best kan en ook lekker is. Kastanjes hebben trouwens verschillende gezondheidsvoordelen.
Tijd voor kastanjes, ideaal om urinezuur te verdrijven en om spataders te voorkomen.
Kastanjes worden al eeuwen in de natuurgeneeskunde gebruikt. Mensen met spataders hebben echt voordeel van een goed preparaat op basis van tamme kastanje. Maar zoals Hippocrates zegt, is je voeding het beste medicijn. En dus kunnen we kastanje gerust in de keuken gebruiken. Het is nog lekker ook! Bovendien is herfsttijd: kastanjetijd.
Kastanjes zijn door cultuur veredelde wilde kastanjes. Deze vruchten, die de basis vormden van de voeding van de armen vóór de aardappel verscheen, zijn heel voedzaam en 100 g verschaffen al 250 g calorieën. Eet er dus niet te veel van, vooral niet als je een moeilijke spijsvertering hebt, want het zetmeel verteert langzaam. Als lekkernij vind je ze geglaceerd in hun geheel of in stukjes.
Kastanjes zijn nauw verwant met granen wat de samenstelling betreft. Ze bevatten alle bestanddelen van graan: 35 à 40 % zetmeel, weinig proteïnen, veel vitamine B dat het organisme nodig heeft voor de omzetting van suiker en voor het evenwicht van het zenuwstelsel, veel vitamine C, n.l. 50 mg per 100 g, evenveel als citroenen. Rijpe kastanjes zijn licht verteerbaar, vooral als je ze goed kauwt. Ze zijn zeer nuttig voor verzwakte en herstellende personen en mensen die fysiek en geestelijk vermoeid zijn.
De tamme kastanje behoort tot de familie van de Fagaceae, waartoe ook onder meer de eik en de beuk behoren. De wetenschappelijke naam luidt Castanea sativa. De bomen kunnen van 20 tot 25 m hoog worden. De groei gaat zeer snel in het jeugdstadium. Hij groeit zowat overal maar houdt niet van een kalkrijke bodem maar wil wel een goede leembodem. Ook op droge zandgrond is de groei ruim voldoende.
Een goed ontwikkelde boom is sierlijk en in de herfst getooid met goudgele bladeren. In juli worden lange roomwitte katjes gevormd met een eerder onaangename geur. Later verschijnen de vruchten, deze zijn omhuld door een stekelige bolster tot zij rijp zijn. Het omhulsel barst open en bevatten twee tot drie kastanjes.
Kastanje is niet alleen lekker om te eten en prachtig van kleur, het is ook een praktische vrucht. Vroeger werden gedroogde, fijngestampte kastanjes gebruikt voor het bleken en stijven van linnen.
Stijfsel kun je maken door een halve kop kastanjebloem een half uur te laten sudderen in twee koppen water. Laat dat afkooksel afkoelen, zeef het door een neteldoek en voeg dit toe aan een kuip water om linnengoed te stijven. Het zal niet helemaal zo stijf en hard worden als bij de nu gebruikelijke commerciële producten, maar is erg goed voor het behoud van het linnengoed en wordt om die reden nog vaak gebruikt voor waardevolle antieke ceremoniekleden en andere speciale materialen.
Voor dezelfde soort kostbare of heel oude stoffen worden kastanjes gebruikt om vergeling tegen te gaan zonder gebruik van een echt bleekmiddel. Daartoe worden de fijngestampte kastanjes over en in de stof gewreven. Dan zeer zorgvuldig uitspoelen. Het is nogal tijdrovend, maar in bijzondere gevallen de moeite waard.
Kastanjes zijn echt herfstvoedsel, dankzij hun rijkdom aan de vitaminen A, B1, B2 en C, aan magnesium en natrium.
Voordelen: Ze helpen urinezuur uit het lichaam verdrijven en zijn dus nuttig bij jicht en reuma.
Nadelen: Verboden vrucht voor suikerzieken. Evenals bananen vormen ze een volledig voedsel, gecombineerd met melk. Melk levert immers de kalk die in bananen en kastanjes ontbreekt.
Natuurgeneeskunde: Vanwege de looistof is het afkooksel een middel tegen spataders.
Kastanjes passen bij vet wild, zoals gans, eend, enz. (die er soms mee gevuld worden), bij groot wild, bij andere groenten (spruitjes bijvoorbeeld) maar bovendien worden er zeer fijne nagerechten mee gemaakt.
Wil je kastanjes eten? Gebruik dan een scherp aardappelmesje om de kastanjes – door de buitenschil heen – aan de bolle zijde in te snijden.
En wil je een uitstekend natuurlijk aftreksel waar kastanjes in verwerkt zijn? Ideaal bij spataders: Ruscubell van Fytobell.
Je vindt Ruscubell van Fytobell in de apotheek met CNK-bestelnummer: 3063-757.
Je kan Ruscubell ook online bestellen via www.boverte.com en via www.almed.be.
Mooie benen? Dankzij de kastanje krijg en behoud je die zeker.