Men spreekt altijd van een eerlijke vinder die beloond wordt, maar is dit zo? En wat als die vinder eigenlijk niet zo eerlijk is, wat zegt de wet daarover? Is iemand die een gouden armband vindt op straat, een eerlijke vinder als hij die voor zichzelf houdt?
Je kan natuurlijk altijd eerst in de buurt navraag doen of er iemand een armband verloren heeft. Natuurlijk moet je die niet gelijk tonen, want er zijn mensen die onmiddellijk zullen beamen dat ze die verloren waren. Vraag hen naar specifieke kenmerken, hoe die eruit zag en waar men die zogenaamd verloren was.
Neen, een gevonden voorwerp mag je niet meteen als het jouwe beschouwen. Er bestaan procedures voor en wetten.
Is er geen uitkomst en vind je niet meteen de verliezer, ben je dan nog de eerlijke vinder en mag je derhalve de nieuwe eigenaar van de gouden armband worden genoemd?
Zo eenvoudig ligt het eigendomsrecht nu ook weer niet. Er zijn namelijk wetten die dat regelen. Het is niet hetzelfde als het zeerecht dat nog dateert uit de tijd van Karel de vijfde, waarin bepaald wordt dat alles wat door de zee aangespoeld wordt eigendom is van de vinder, of alles wat op zee zonder eigenaar aangetroffen wordt eigendom wordt van de vinder. Zo zijn er gewiekste sleepdiensten in de Nederlandse wateren die zelfs op de loer liggen tot jachtjes of jachten in de problemen komen om dan de helft van de nieuwwaarde te eisen als ze op sleeptouw genomen worden, of ze helemaal in te pikken als ze verlaten worden aangetroffen.
De verzekeringsmaatschappijen weten er alles over en Belgen die in de Nederlandse wateren gaan varen, zijn er bijzonder voor op hun hoede. Maar het zeerecht speelt niet aan een bushalte. In feite komt het erop neer dat een eerlijke vinder pas eerlijk wordt op het ogenblik dat hij aangifte doet van het gevonden voorwerp en dat moet bij het gemeentebestuur gebeuren. Daar zal men het gevonden voorwerp opnemen in een register dat voor elke inwoner ter inzage moet ter beschikking zijn.
Sedert 1983 is bepaald dat een zekere wachttijd in acht moet genomen worden vooraleer men de vinder als nieuwe eigenaar kan beschouwen. Uiteraard behoort het gevonden voorwerp niet toe aan de vinder als men de verliezer gemakkelijk kan opsporen. Een naam, een initiaal kan al voldoende zijn om de verliezer te identificeren. Vaak zal een gemeentebestuur een lijst van gevonden voorwerpen publiceren. Alleszins moet een wachttijd van zes maanden in acht worden genomen. Komt de eigenaar zich toch melden en blijkt dit juist te zijn, dan moet het gevonden voorwerp worden teruggegeven. Als er niemand komt opdagen dan is na zes maanden het goed voorlopig eigendom van de vinder, maar… de oorspronkelijke eigenaar heeft nog altijd drie jaar het recht van zich te melden. Het is natuurlijk vanzelfsprekend dat geld niet tot deze voorwerpen behoort, tenzij de nummers van de bankbiljetten zouden kunnen aangetoond worden als eigendomstitel. Het zou derhalve verkeerd zijn de gouden armband meteen als de uwe te beschouwen, want u moet zich eerst officieel laten registreren als vinder, teneinde de verliezer op te sporen en tenslotte moet u de officiële wachttijd respecteren. Doen! Want anders zou het wel eens als een soort diefstal kunnen beschouwd worden.