Heel wat mensen zijn werkloos geworden door reorganisaties van bedrijven of om kosten te sparen en ze worden vroegtijdig afgedankt en zitten dan thuis met een uitkering. Dat is niet gezond voor die personen en daarom blijven ze beter ook actief, anders worden ze zwartgallig en ziek.
Klussen is huis is bijvoorbeeld een mogelijkheid. Maar mag dat zomaar, stel dat je begonnen was een huis te bouwen of te renoveren, mag je er als werkloze in aan het werk gaan? Wat zegt de wet hierover? Riskeer je dan geen boete voor “zwartwerk”?
Een werkloze mag inderdaad werken uitvoeren aan zijn eigen huis.
Ja, een werkloze mag voor eigen rekening alleen werkjes uitvoeren die beantwoorden aan het leven van alledag. Dus, een woning bouwen hoort niet bij dit laatste maar geeft een meerwaarde aan je eigendom. Maar dat is voor interpretatie vatbaar en dat doet de rechtbank ook! Je mag echter normaal wel alle gewone klussen opknappen die er voor zorgen dat de waarde van het pand niet verloren gaat, dit houdt in: reparaties en onderhoud die je comfort kunnen verbeteren zoals een muur repareren of behangen en schilderen, zelfs rekken en kastjes maken… maar een huis bouwen eigenlijk niet.
De wet zegt: De werkloze heeft recht op uitkeringen indien hij voor zichzelf geen arbeid verricht die ingeschakeld is in het economisch ruilverkeer van goederen en diensten en indien hij zich beperkt tot het gewone beheer van zijn eigen bezit. De notie “gewoon beheer van eigen bezit “ is echter nergens gedefinieerd.
Wat betreft de werken uitgevoerd aan een gebouw mag een werkloze volgens de RVA alle onderhouds- en herstellingswerken uitvoeren die erop gericht zijn de waarde van zijn bezit in stand te houden (herschilderen, behangen enz). Hij mag ook werken uitvoeren die de waarde van zijn goed aanzienlijk verhogen (bouw van een garage, bijkomende verdieping). Hier wringt echter het schoentje voor de RVA, want deze zienswijze zou inhouden dat hij niet aan zijn woning mag verder werken en wordt immers niet gedeeld door het Hof van Cassatie dat in zijn arrest van 08.02.99 volgende toch wel opmerkelijke uitspraak deed: de werkloze die omvangrijke werken aan zijn eigen woning uitvoert om ze voor zichzelf bewoonbaar te maken, zonder winstoogmerk en zonder daarvoor vergoedingen of materiële voordelen te ontvangen, voert geen werken uit die kunnen ingeschakeld worden in het economisch ruilverkeer maar beheert integendeel zijn eigen goed. De omvang van de werken, of het feit dat de werkloze daardoor lonen of vergoedingen uitspaart doet daaraan geen afbreuk.